In de kalkoenhouderij is de laatste jaren een omslag gemaakt in de wijze waarop men ventileert en verwarmt. Er zijn diverse systemen op de markt. Voorheen werd er vrijwel alleen traditioneel verwarmt met gaskapjes boven de ringen, oftewel een direct verwarmingssysteem. De laatste jaren doen andere systemen de intrede gebaseerd op indirecte verwarming. Enkele systemen zien we inmiddels in de kalkoenhouderij terug:
- Eén van de systemen die zijn intrede heeft gedaan is een water gestookte verwarmingsunit en ventilator. Hierbij wordt via centrale verwarming de warmte middels cv buizen in de stal gebracht. Vervolgens wordt de warmte met convectoren (ventilatoren) in de stal geblazen. Hiermee vindt er geen open verbranding plaats, waardoor er geen CO² en vocht vrijkomt. De lucht wordt bovenin de nok gehaald, waardoor deze reeds voorverwarmd is. De lucht in de stal is beter van kwaliteit en komt beter bij de dieren terecht.
- Een ander systeem is de warmtewisselaar. Met een warmtewisselaar wordt de instromende buitenlucht opgewarmd door de uitstromende stallucht.
De instromende lucht krijgt daardoor bijna dezelfde temperatuur als de aanwezige stallucht. Hij heeft ook een lagere relatieve vochtigheid, waardoor zijn vochtopnamecapaciteit twee tot drie keer hoger is dan van de lucht in de stal. Daardoor kan de voorverwarmde lucht meer vocht opnemen voordat hij verzadigd is en hoeft de pluimveehouder minder te ventileren.
Beide systemen zijn daarmee ontworpen om zowel duurzamer met energie om te gaan alsook ter verbetering van het klimaat. Volgens de leveranciers is met beide systemen 50 procent te besparen op de stookkosten. Welk systeem het beste is, is afhankelijk van de omstandigheden.
Twan Zeelen koos voor Wesselmann
Twan Zeelen uit Maasbree koos voor Wesselmann. Op de bedrijven van Twan Zeelen worden in een 8-weken systeem ongeveer 15.000 hanen gehuisvest. Twan fokt hiervoor in één stal kalkoenhanen op tot ongeveer zes weken leeftijd. Daarna verhuizen de dieren naar afmeststallen. Door op deze manier te werken, fokt Twan 6,5 rondes per jaar op, waardoor investeren in één van beide systemen al gauw interessant werd. De keuze viel op de Wesselmann. ‘Mijn overwegingen waren besparen op de stookkosten en het verbeteren van de kwaliteit van de opfok’. Dit systeem vergde bij Twan een investering van € 20,- per m², ten opzichte van € 50,- voor een warmtewisselaar. Dit heeft vooral te maken met de benodigde capaciteit. Met de Wesselmann hoopt Twan een forse reductie van de stookkosten te realiseren. ‘Ik verwacht met dit systeem 30 procent op mijn totale stookkosten te besparen’, aldus Twan. Hiermee wordt de terugverdientijd ongeveer 5 jaar. Het besparen op de stookkosten was niet de enige reden. ‘Ik verwacht dat het ook ten goede komt aan de gezondheid van de kalkoenen. Ik heb nu drie ronden gedraaid en ik zie drogere mest, daardoor minder coccidiosis en een fijner klimaat. Ook is er minder mestafvoer en is de
mest daarnaast droger (hogere verbrandingswaarde)’. Tevens hoeft Twan iets minder bij te strooien.
Met de Wesselmann wordt er aanzienlijk minder vocht en CO² in de stal gebracht. Dit hoeft er dus ook niet uit geventileerd te worden. Twan bracht twee Wesselmann heaters (WES 50) aan in zijn stal, (verwarmd door twee in cascade geschakelde verwarmingsketels). ‘Eén was net te weinig, twee
is ruim genoeg’. De eerste ervaringen van Twan zijn dus positief. Als hij de keuze opnieuw moest maken, maakte hij dezelfde. Echter, de eerste ronde was wel
wat zoeken naar de juiste instellingen. De ervaringen bij Twan hebben geleerd, dat de minimale temperatuur van het retourwater 10°C hoger moet zijn als de
ingestelde staltemperatuur. Hiermee wordt tocht in de stal voorkomen. Daarnaast dient de ventilator in de Wesselmann minstens 40 procent te draaien. Als er vervolgens meer warmte wordt gevraagd, gaat de ventilator harder draaien. Deze kan pas maximaal draaien als de retourwatertemperatuur voldoende hoog is, dus minimaal 10°C boven de ingestelde staltemperatuur
Roger Custers ging voor een warmtewisselaar
Roger Custers houdt op zijn bedrijf te Biddinghuizen 18.000 kalkoenen. Hij installeerde in de opfokstal (die tevens dienst doet als afmeststal voor de hennen) een warmtewisselaar. De inkomende lucht was onlangs ruim 26°C terwijl de buitenlucht -3°C was. De belangrijkste reden voor Roger om voor een warmtewisselaar te kiezen was het klimaat. Een beter klimaat zorgt immers voor een betere diergezondheid. Daarnaast is de lucht die binnenkomt veel droger, waardoor het strooisel veel ruller blijft, wat ten goede komt aan het beenwerk van de kalkoenen. ‘Als de warmtewisselaar goed bevalt, dan komt er ook één in de hanenstal. Hier is het voordeel waarschijnlijk kleiner, omdat er minder gestookt wordt. Maar ik zie ook hier de voordelen van een beter klimaat en betere diergezondheid’, aldus Roger. Roger komt met de aanschaf van de warmtewisselaar in aanmerking voor energie-investeringsaftrek (EIA). Dit is een fiscale regeling waarmee de overheid energiebesparing wil stimuleren.