Scharrelvleeskuikens: een ideale tak voor een gemengd bedrijf

Egbert en Alice van Drie uit Nijkerk hebben een gemengd bedrijf met 60 melkkoeien, 40 stuks jongvee, 350 zeugen, 2.000 vleesvarkens op de thuislocatie, 2.000 stuks elders en 20.500 scharrelvleeskuikens. De kuikens zijn van het langzaam groeiende ras Hubbard 757 en worden gehouden volgens het Beter Levenconcept met één ster.

Vijf jaar geleden werd de varkenstak van Egbert (47) en Alice (44) al in een bedrijfsreportage belicht, deze keer is de focus gericht op de pluimveetak. Egbert en Alice namen in 1999 het bedrijf van Egberts vader over. Ook Alice komt van een boerderij en dankzij de inbreng van beide kanten hebben ze hun bedrijf mooi kunnen uitbreiden tot een veehouderij met drie serieuze bedrijfstakken. Alice houdt zich bezig met de pluimveetak en de administratie en Egbert werkt vooral met de koeien en varkens. Ze hebben sinds zes jaar één vaste medewerker voor 40 uur per week in dienst. Het is de 29-jarige Arno Mostert, die al vanaf zijn 13e op het bedrijf meehelpt. Ook hij werkt met de varkens en koeien, maar het melken doet Egbert zelf. Daar waar nodig springt Alice bij.

Omschakeling moederdieren leg naar scharrelvleeskuikens

De 12.500 moederdieren voor de leg, die ze indertijd hielden, maakten vier jaar geleden plaats voor 20.500 scharrelvleeskuikens. De stal uit 1998 moest in ieder geval worden aangepast vanwege de Groen Labeleisen en in eerste instantie was het de bedoeling om de stal om te bouwen tot een volièrestal voor leghennen. Maar met het oog op de arbeidsbelasting in de leghennen, in het bijzonder in de weekenden, is uiteindelijk gekozen voor scharrelvleeskuikens. Alice is blij met deze omschakeling: ‘Het scheelt heel veel werk. Eierenrapen vind ik leuk werk, maar ik wil op zaterdag ook wel eens bij de sportwedstrijden van de kinderen zijn. Scharrelvleeskuikens is een tak die je er op zo’n gemengd bedrijf prima bij kunt hebben. Er is geen tijdsdruk; het werk is gemakkelijk in te passen tussen de overige werkzaamheden op het bedrijf. Het afleveren gaat ’s nachts, dus het kan desnoods ook nog gecombineerd worden met een baan buitenshuis.’

Verbouwing

De overschakeling op scharrelvleeskuikens vereiste een aanpassing van de stal. Er is over de volle lengte van de stal (66 meter) een overdekte uitloop van 6 meter aangebouwd met aan de voorkant windbreekgaas. Het voersysteem kon blijven, maar de watervoorziening is gewijzigd. De drinktorens hebben plaatsgemaakt voor cupjes met waternippels. De vloer is helemaal vlak gemaakt, de ventilatie is aangepast en er zijn heaters geplaatst. Alles is automatisch oplierbaar, wat voor veel arbeidsgemak zorgt, met name tijdens het afleveren van de kuikens en het schoonmaken van de stal. Ook zijn er lichtplaten aangebracht om de kuikens te voorzien van daglicht.

De kuikens groeien in acht weken op tot slachtrijpe dieren. De eerste drie weken blijven ze in de warmte binnen, daarna mogen ze overdag naar buiten. ’s Nachts blijven ze binnen om ongewenst bezoek van de vos of ander ongedierte zo veel mogelijk uit te sluiten. Tweemaal per jaar krijgt het bedrijf onaangekondigd een controle om na te gaan of de strenge eisen van het Beter Levenconcept worden nagevolgd en of de kuikens ook echt naar buiten kunnen.

Scharrelvleeskuikenvoer

Toen Egbert en Alice vier jaar geleden startten met de scharrelvleeskuikens volgens het Beter Levenconcept, was dat onder contract met een vaste voerleverancier en een vaste afnemer. Dat contract is opgezegd, zodat ze de handen vrij hadden om over te stappen. Ze kozen voor ABZ Diervoeding, waarvan ze indertijd voor de moederdieren al het voer betrokken. Bovendien levert het bedrijf ook voer voor de andere bedrijfstakken. Daarbij komt dat ABZ Diervoeding zich sinds begin dit jaar ook op de markt van de langzaam groeiende scharrelkuikens begeeft. De kuikens worden geleverd aan Poeliersbedrijf Ep de Graaf.

Het aangepaste voer voor scharrelvleeskuikens bevat geheel volgens de normen minimaal 70% graan en is 100% plantaardig, dus zonder dierlijke vetten of eiwitten. Dit zijn harde eisen van het Beter Levenconcept. Verder mag er per vierkante meter niet meer dan 25 kg vlees worden geproduceerd. Het is daarom de kunst om de voergift zó af te stemmen, dat ze daar zo dicht mogelijk onder zitten. Om de productie in de gaten te houden, hangen er in de stal twee weegschalen, gekoppeld aan een computer die het gewicht van de kuikens registreert. Zo heeft Alice permanent oog op de groei van de dieren.

Arbeidsgemak

Egbert en Alice zijn blij met de diversiteit van hun bedrijf. De drie verschillende takken zorgen voor een aangename afwisseling en voor risicospreiding. Ze zijn er trots op dat ze nog steeds boer zijn, in een tijd waarin er zóveel van de boeren wordt geëist en op hen afkomt. Ingesloten tussen de oprukkende nieuwbouw van Nijkerk en het dorpje Holkerveen voelen ze zich bijna een stadsboer. Desondanks is uitbreiding nog steeds mogelijk. Nog niet alle rechten van de moederdieren zijn verbruikt; ze mogen nog 10.000 kuikens meer houden. Maar die plannen hebben ze niet. Zolang het nog onzeker is of dochter Joëlle (15) of zoon Gert (11) het bedrijf gaat overnemen, gaan ze niet uitbreiden. Egbert: ‘Voor ons is dit nu voldoende. Wij redden ons prima. Onze focus ligt eerder op arbeidsgemak. De eerste stap hierin hebben we vier jaar geleden al gezet met de overstap van ouderdieren naar vleeskuikens. Nu denken we eerder aan een melkrobot dan aan groei.’

Onderstaand een foto-overzicht van de scharrelvleeskuikens bij Alice en Egbert van Drie: