Uitval in de moederdierensector kan verschillende oorzaken hebben. Om deze uitval terug te dringen moeten we veelal terug naar de basis. Hieronder een aantal onderwerpen die u mogelijk kunnen helpen de uitval op uw pluimveebedrijf terug te dringen:

Waterkwaliteit

Water is het goedkoopste en het meest genuttigde nutriënt voor moederdieren. De kwaliteit van drinkwater is essentieel voor moederdieren. Het vocht wordt niet alleen gebruikt voor het lichaamsonderhoud, maar ook voor de productie van een broedei. Niet alleen de hoeveelheid die een moederdier kan opnemen, maar ook de kwaliteit van het water is van belang. Zeker tijdens en na warme dagen is de vorming van een biofilm (slijmerige laagje aan de binnenkant van de leiding) groot. Deze biofilm kan een broedplaats zijn van verschillende ziekteverwekkers zoals, E. Coli en Salmonella, die zo rechtstreeks een ingang vinden in uw koppel. Om een biofilm te voorkomen is het belangrijk om de leiding regelmatig te reinigen en door te spoelen, zeker na het gebruik van additieven in het drinkwater (zoals vitaminen, vaccins, mineralen e.d.). Ook een frequente controle is geen overbodige luxe. Een monster kan gemakkelijk geanalyseerd worden in verschillende laboratoria. Ook voor waterkwaliteit geldt: meten is weten!

Wormen

Moederdieren kunnen ziek worden van wormen of de infecties die ze met zich mee dragen. De eitjes of larven van de wormen worden door het moederdier opgenomen en komen in het maag-darmstelsel uit. Ze nemen nutriënten op uit het voer in het maag-darmstelsel om zich te ontwikkelen tot volwassen worm. Met de toename van de wormen in het maag-darmstelsel zal de productie van de hen met toenemende mate afnemen. De volwassen wormen produceren eitjes die met de mest worden uitgescheiden in het strooisel. Zo kunnen na 1 cyclus makkelijk weer gezonde hennen besmet raken met wormen. Om wormen te voorkomen:

• Houd het strooisel zo droog mogelijk. De ontwikkeling van het eitje zal daardoor vertragen.
• Voorkom een tussengastheer (bij een indirecte cyclus), zoals kevers en vliegen.
• Zorg voor een gezond koppel. Hennen met een goede darmflora is beter in staat om de negatieve effecten of een eventuele infectie te weerstaan.

E. Coli

E.coli (Escherichia coli) is een gramnegatieve bacterie die veel voorkomend is. Er zijn wel meer dan 12.000 verschillende type E.coli. Ze behoren tot de ‘potentiële pathogenen’. Wat inhoudt dat er pas problemen ontstaan als er meer aan de hand is. Stress, een niet optimaal stalklimaat, een virus, of een andere bacteriële infectie, kunnen een infectie met E.coli in gang zetten. Ook hier is het voorkomen beter dan genezen. Dit kan door middel van vaccinatie. Er wordt in de opfok veelal gekozen voor het Poulvac E.coli vaccin. Ook kan er gekozen worden voor een bedrijfsspecifiek vaccin. Hierbij wordt gekeken naar de aanwezige stam E.coli waartegen gevaccineerd kan worden in een volgend koppel. Het is hierbij belangrijk dat de opfok en vermeerdering hierover in gesprek gaan.

Pikkerij

Pikkerij is veelal een indirecte oorzaak van uitval. Zodra er veren missen en kale plekken op het moederdier ontstaan, zal de hen veel warmte verliezen. De veren dienen normaal gesproken als isolatielaag. Zodra ze deze mist, zal veel energie hieraan verloren gaan. Mocht er een hoge infectiedruk in het koppel zijn, dan is de kans groter bij kalere hennen dat ze de infectie oppikken. Niet alleen omdat ze minder weerstand kunnen bieden aan de ziekteverwekker doordat ze minder energie hebben, maar ook omdat er wondjes op de huid letterlijk een opening bieden voor infecties. Er kan zeker iets gedaan worden om pikkerij bij uw moederdieren te voorkomen:

• Voldoende voerbak lengte.
• Goede klimaatbeheersing.
• Goede voeding tijdens de opfok.
• Voeding die aansluit aan de behoefte van de hen in de juiste periode.
• Een juiste aansluiting tussen andere fase voeders.

Klimaat

Naast een goed stalklimaat dient er een goede controle te zijn op de temperatuur, lengte- en dwarsventilatie, luchtvochtigheid, windrichting, CO2 gehalte, etc. Aangezien de weersomstandigheden variabel zijn, is het noodzakelijk dat de klimaatbeheersing even flexibel is en met alle weersextremen kan meebuigen. Vooral warmte kan een uitdaging zijn in de zomer. Kippen kunnen hun warmte alleen kwijt door met de bek open te hijgen. Bij hittestress kan het hijgen zodanig toenemen dat de zuurtegraad in het bloed ernstig gaat afwijken en de lever overbelast raakt. Dit zal in eerste instantie leiden tot een productie afname, maar kan uiteindelijk ook tot sterfte leiden. Gelukkig kunt u het koppel goed door de warme periode helpen met:

• Voer verstrekken vroeg in de ochtend, wanneer het nog niet zo warm is.
• ABZ Hittemix door het voer mengen.
• Voldoende schoon drinkwater aanbieden (eventueel met ABZ Hittemix).
• Zorg voor een optimale ventilatie (met schone luchtinlaten en ventilatoren).
• Laat de lamp langer aan, zodat de dieren verspreid in de stal blijven zitten.
• Begin op tijd met koelen en controleer de installatie op tijd.
• Voor meer informatie over hittestress bij pluimvee: klik hier> 

Bezetting/voerbak lengte

Misschien niet het eerste onderwerp waaraan gedacht wordt bij uitval onder moederdieren, maar toch is dit een belangrijke factor die onder de oppervlakte kan bijdragen aan uitval. Een duidelijk ijkpunt is het gedrag van de moederdieren tijdens het voeren. Hebben de dieren allemaal een plek tijdens het voeren en staan ze rustig aan de bak? Verder zijn de voerverdeling en de voertijden ook belangrijk om optimaal af te stellen. Als dit niet optimaal is, kan het resultaat stress en selectieve opname zijn. De uniformiteit van het koppel komt onder druk te staan. Zowel stress als selectieve opname zijn essentiële factoren die de weerstand van de hen kunnen ondermijnen. Zodra er een ziekteverwekker in een koppel met een hoge bezettingsgraad of lage voerbak lengte komt, is de kans op zieke dieren groter. Daarom blijft dit een belangrijk onderwerp in het terugdringen van uitval onder moederdieren.

Bloedluizen

Bloedluizen zorgen voor meer schade dan menigeen denkt. Het veroorzaakt veel onrust in een koppel en bloedluizen kunnen bepaalde ziektes verspreiden. Het is daarom altijd zaak eraan te werken om de druk van vogelmijten zo laag mogelijk te houden.

Wilt u meer tips om uw uitval bij uw moederdieren te verlagen?

Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze pluimveespecialisten. Wij staan voor u klaar!