Een hoge hygiënestatus op een pluimveebedrijf is van groot belang. Dat is de afgelopen periode met besmettingen van vogelgriep goed duidelijk geworden. Schades veroorzaakt door slechte hygiëne leiden tot het verlies van opbrengsten in de gehele sector. Met simpele maatregelen zoals een schoon, opgeruimd bedrijf maak je al een goed begin. Joan van Haandel is er duidelijk over: ‘goede hygiëne is een mindset’.
In 1980 startten de ouders van Joan van Haandel een pluimveebedrijf met 10.000 ouderdieren. Inmiddels is het bedrijf overgenomen door Joan en zijn vrouw Sonja en gegroeid naar 52.000 ouderdieren verdeeld over acht, aan elkaar gekoppelde, stallen in Mariaheide. In Vorstenbosch, een huurlocatie, houden Joan en Sonja sinds 2013 nog eens 16.000 ouderdieren in drie stallen. Naast Joan en Sonja werken er twee vaste medewerkers in het pluimveebedrijf. Hiernaast heeft Joan een constructiebedrijf dat zich richt op de inrichting van een pluimveestal en benodigdheden. ‘Elke 15 jaar houden we groot onderhoud in èèn van onze stallen’.
‘Onze kippen zijn leidend’
In veel opzichten is het houden van pluimvee net als het managen van topsporters. Om de beste resultaten te behalen, is het van belang dat de ouderdieren in topconditie zijn. Gezonde dieren houden, kan alleen als je bewust met stallenhygiëne omgaat. ‘Je moet gewoon goed op je dieren letten en stress bij de dieren vermijden’, vertelt Joan. ‘Een hen vertelt je echt wel wat je fout doet. Onze dieren staan bij ons op de eerste plek’.
‘Voor een gezonde pluimveehouderij moet de hele sector de schouders eronder zetten. Het gaat om bewustwording. Als er zo veel geld in dieren en een stal zit, wil je dat toch niet op het spel zetten door onhygiënisch te werken en met de gezondheid van je dieren te spelen? Goede hygiëne begint met simpele maatregelen’.
Werktips
Zorg dat je enkel via de hygiënesluis de stal, gedoucht betreedt. Wissel van schoeisel in de stal: ‘binnen is binnen en buiten is buiten’. Zorg voor bedrijfseigen kleding en twee paar laarzen (voor binnen en buiten een paar) en zorg er voor dat alles wat naar binnen moet ontsmet en schoon is. ‘Voor de bedrijfskleding hebben we een aparte wasmachine’ vertelt Joan. Hygiënemanagement begint met een schoon, netjes opgeruimd bedrijf.
Dit geldt ook voor het erf. Zorg dat alles goed opgeruimd en verhard is rondom de stal. Het gras tussen de stallen wordt wekelijks gemaaid. ‘We houden het kort om ongedierte te beperken’ vertelt Joan. Ongediertebestrijding heb ik uitbesteed aan Ten Dijk uit Terwolde. Ik wil structureel bezig zijn met kippen. Bij Ten Dijk staat ongediertebestrijding – waaronder het plaatsen van zo’n 60 – 70 lokaaskisten rondom de stal – op de eerste plek.
Om aandacht te vragen voor hygiëne heeft ABZ Diervoeding een stalbord in productie voor varkenshouders en pluimveehouders (op aanvraag verkrijgbaar). Aangezien hygiëne op het bedrijf van Van Haandel voorop staat, overhandigt Jan Minten aan Joan van Haandel symbolisch een eerste exemplaar.
Vaste stalmaten
Op basis van zijn persoonlijke ervaringen werkt Joan met vaste stalmaten. De stallen in Mariaheide zijn 14 meter breed. ‘Een ideale stalbreedte’, aldus Joan. ‘Je hebt een goed overzicht in de stal; kunt je voerlijnen goed kwijt en de ventilatie is prima te regelen en te sturen’.
In de stal hangen de voerlijnen 1,20 m uit elkaar. Het water hangt op 90 cm afstand van het legnest en de voerlijn hangt op 75 cm van de roosterrand voor een goede opsprong. Joan werkt in vier stallen met een dubbele nippellijn. In elke sectie zijn 6 nippels weggelaten om een corridor naar het nest te maken. ‘Dit is de eerste 30 weken cruciaal. Hierna maakt het geen verschil meer’, legt Joan uit. De andere vier stallen zijn uitgerust met drink torens.
Uitstekende technische resultaten
Het voer komt van ABZ Diervoeding. ‘Vanwege de constante voersamenstelling en de prijs-/ kwaliteitsverhouding hebben wij gekozen voor ABZ’, vertelt Joan. Een constante voersamenstelling is belangrijk als je streeft naar goede technische resultaten. De afgelopen 10 jaar hebben wij gemiddeld meer dan 140 kuikens op 60 weken gerealiseerd. Normaliter hebben we het standaardvoer, is het gewicht van de hen te laag of is er te weinig vet, dan bestellen we maatwerk voer.
Hoge hygiënestatus
Ziektekiemen kunnen op veel verschillende manieren op een bedrijf terecht komen: aangekochte dieren, transportmiddelen, insleep van bezoekers, laadploegen, huisdieren of ongedierte. Op een vermeerderingsbedrijf is de hygiënestatus over het algemeen veel hoger omdat er bij ziektes meteen geruimd moet worden en dit dus direct voelbaar is in de portemonnee. De vogelpest in 2003 heeft ons € 240.000,- gekost. Ook nu is de schade rond de € 20.000,-. ‘De hygiëne- status in Nederland moet omhoog’, vindt Joan. ‘Iedereen onderschrijft dit, maar nu moet de knop nog om’.
Het bedrijf van Joan en Sonja is gesloten. Onnodige bezoekers krijgen geen toegang tot de stal. Alleen de dierenarts en de Ross specialist worden toegelaten. ‘We hebben er bewust voor gekozen onze eierlokalen te scheiden van onze stallen en de hanen die bijgeplaatst worden, zitten eerst in de quarantainestal. Onze silo’s stonden eerst tussen de stal, maar hebben we verplaatst zodat de bulkwagen niet meer op het terrein komt. Zo werken we continue aan verbetering’.
* In verband met hygiëne was het maken van nieuwe foto’s in de stal niet mogelijk.