Biggensterfte verlagen met nieuwe voerstrategie rondom werpen

Gerard de Graaf (57 jaar) en zijn vaste medewerkster Andra van Drunen hebben een unieke manier van werken. Daarmee houden ze de uitval en gezondheidskosten laag. Door de voerstrategie rondom het werpen aan te passen is daarnaast het aantal doodgeboren biggen teruggedrongen van gemiddeld 1,5 naar 1.

Het vermeerderingsbedrijf van Gerard en Ella de Graaf is gelegen ten zuiden van Nijkerk, zo’n 600 meter verwijderd van de nieuwbouwwijk van Amersfoort-Vathorst. Het riviertje de Laak markeert er de grens tussen Gelderland en Utrecht. De tuin en stallen liggen er keurig verzorgd bij. Gerard: ’20 jaar geleden hebben we ons bedrijf moeten verplaatsen vanwege stadsuitbreiding in Nijkerk. We houden hier 280 zeugen, deels Topigs 20 en deels zuivere Groot-Yorkshire waarmee we onze eigen TN70 zeugen fokken. De helft van de biggen mesten we zelf af.’ Medewerkster Andra van Drunen is al meer dan 21 jaar de vaste medewerkster op het bedrijf. Gerard: ‘Na al die jaren hebben we een soort samenwerkingsverband ontwikkeld. Dankzij Andra konden wij elk jaar met onze dochters op vakantie, wetende dat alles perfect geregeld was. Heel waardevol.’

Rust en ruimte

Bij Gerard staan rust, reinheid en regelmaat voorop. Voeg hier gerust ‘ruimte’ aan toe. En de liefde voor z’n dieren. Dat het bedrijf op rolletjes loopt, heeft voor een groot deel te maken met de gestructureerde manier van werken. ‘Andra wordt er soms gek van’, vertelt Gerard lachend, ‘maar op deze manier is het prettig werken en loopt het goed. Ik zou niet anders willen.’ De kraamhokken zijn ruim opgezet met een gang achter de zeugen, de bezetting bij de biggen en vleesvarkens is relatief laag. Andra: ‘We werken met een traditioneel 1-weekssysteem. Biggen worden, indien nodig, alleen op de tweede dag na de geboorte overgelegd, daarna laten we ze zoveel mogelijk met rust. Tomen blijven bij elkaar tot aan het afleveren aan de slachterij. Dat betekent dat er een verschillend aantal dieren per hok liggen, variërend van 11 tot 13.’

Deze aanpak betaalt zich terug. Het afgelopen half jaar was de uitval bij de zogende biggen 10,2%, bij de gespeende biggen 0,3% en bij de vleesvarkens 0,5%. Biggen die thuis worden opgelegd, worden niet gevaccineerd en er zijn nauwelijks behandelingen nodig. Met een worpindex van 2,35 realiseert het bedrijf 29,6 gespeende biggen per zeug per jaar. Omdat de biggen laat gespeend worden, rond de 30 dagen, en ze al goed voer opnemen, hoeven ze minder warm opgevangen te worden en kunnen ook de energiekosten laag worden gehouden.

Lage kostprijs

De enige enting die bij zeugen wordt toegepast is tegen PRRS. Met de eigen opfok van zeugen, die worden geënt tegen E. Coli, griep, Parvo en PRRS, wordt ziekte-insleep zoveel mogelijk voorkomen. Waar landelijk de gezondheidskosten nog altijd stijgen als gevolg van een toename van entingen en certificering, tot momenteel zo’n €95,- per zeug per jaar, zit De Graaf rond de €35,-.

Nieuwe voerstrategie rondom werpen

Toen ze gevraagd werden mee te werken aan een onderzoek met ABZ Diervoeding, was Andra meteen enthousiast. ‘Het aantal doodgeboren biggen vond ik nog te hoog met gemiddeld 1,5. Ik wilde graag meewerken aan een onderzoek met verschillende voerstrategieën rondom werpen.’ Samen met een stagiaire van Aeres Hogeschool Dronten voerde Andra de proef uit. Uit de resultaten bleek dat de toegepaste voerstrategie wel degelijk van invloed was op het werpproces en de biggensterfte. Andra: ‘In de kraamhokken konden we duidelijk zien dat de geboortegewichten hoger waren. Ook waren de biggen een stuk vitaler en daarmee was er minder uitval in de eerste dagen en we hoefden ook minder hulp bij de geboortes toe te passen. Uit latere analyses bleek dat het aantal doodgeboren biggen teruggedrongen was naar rond de 1. Een groot verschil.’

Ondanks dat het iets meer werk is, blijven Gerard en Andra de nieuwe voerstrategie van ABZ Diervoeding toepassen. ‘Het levert extra biggen op en meer werkplezier.’

De toekomst

Gerard heeft geen opvolger. ‘Ik werk nu nog met veel plezier op het bedrijf, maar als de kans zich voordoet, wil ik toch wel een keertje stoppen. Ik merk dat andere dingen belangrijker worden en zijn, zoals tuinieren en natuurlijk mijn kleinzoon, waar we regelmatig op mogen passen en van genieten.’