Varkenshouder Harry Bazuin heeft samen met zijn vrouw Rietje in Drijber (Drenthe) een zeugen- en vleesvarkensbedrijf. Ze vinden het een groot voordeel om varkenshouder te zijn in het varkensarme Drenthe. Het is een eenmansbedrijf, waardoor Harry niet zo gebonden is aan een extreem strakke planning. De werkzaamheden vult hij flexibel in. Zo speelt hij in op de marktomstandigheden.
Harry (55) en Rietje (53) hebben een maatschap. Ze houden 270 zeugen in groepshuisvesting en 1.200 vleesvarkens. Het bedrijf ligt in een relatief varkensarm gebied met veel akkerbouw. Hierdoor is de mestafzet geen probleem en dus betaalbaar. Het meeste werk doet hij alleen, al helpt Rietje af en toe wel mee met bijvoorbeeld het verhokken van de biggen. Daarnaast doet ze de mestboekhouding en de financiële boekhouding en houdt ze het ‘rond de deur’
netjes. Samen hebben ze vijf dochters. De derde dochter, Ellen (26), is ic-verpleegkundige in het ziekenhuis van Emmen. Samen met haar vriend Michel, die installateur is, neemt ze de komende jaren de tijd om te ontdekken of bedrijfsovername iets voor hen is.
Historie
Harry’s ouders hadden een gemengd bedrijf in Zwiggelte. Na hun pensionering kochten ze in Drijber een boerderij met een varkensschuur. Harry nam dat in 1984 over en bouwde twee jaar later de eerste zeugenstal. ‘Zolang we hier wonen, hebben we niets anders gedaan dan bouwen. Als het ene klaar was, maakte ik alweer plannen voor het volgende. Ik had een dubbele baan, want ik was ook nog kaasmaker.’ Dat dubbelleven hield hij vol tot 1990. Toen renoveerde en vergrootte hij de vleesvarkensstal, die inmiddels alweer is afgebroken. Het land van zijn buurman, 10 hectare, kwam in 1992 te koop. Hij kocht het, verbouwt op 2 ha suikerbieten en de rest verhuurt hij. In 1993 was de gezinssamenstelling zo geworden dat ze voor de keus stonden: of de boerderij helemaal tot woonboerderij verbouwen of een nieuw huis bouwen. Rietje koos onmiddellijk voor nieuwbouw. In januari 1996 trokken ze in de nieuwe woning en werd het oude voorhuis tot dragende zeugenstal verbouwd.
In 2000 bouwde Harry een nieuwe biggenstal voor 600 gespeende biggen en vijf jaar later een stal voor 1.200 vleesvarkens. Twee jaar geleden plaatste hij een nieuwe dragende zeugenstal, een gespeende biggenstal voor 500 biggen en hij bouwde eigenhandig een hygiënesluis. Om het bedrijf helemaal gesloten te krijgen, is Harry nu bezig met de vergunningen voor een stal voor 1.550 vleesvarkens. ‘We hopen dit volgend jaar gerealiseerd te hebben. En dan is het boek dicht. Ik hoop nog tot m’n 60ste in m’n eentje het bedrijf te kunnen leiden en daarna nog vijf jaar samen met de beoogde bedrijfsopvolgers.’
Bedrijfsgegevens
Ondanks dat Harry geen registratie van bedrijfsgegevens bijhoudt met behulp van een managementprogramma, weet hij wel degelijk waar hij mee bezig is. Hij levert 29 vleesvarkens per zeug per jaar af. De vleesvarkens levert hij via Varkenshandel Dijk aan een slachterij in Duitsland; de varkens hebben een gemiddelde score van 99 punten. ‘We leveren de varkens in het Tesco concept. Om als bedrijf Tescowaardig te zijn, worden er strenge normen gehanteerd, waarvan de voornaamste is dat zeugen loslopen in een groepshuisvesting.’
Coli-problemen opgelost
Harry neemt sinds januari 2012 weer voer af van Arkervaart. ‘Niet vanwege de prijs, al was deze wel zeer concurrerend! Ik had langdurig Coli-problemen bij
de gespeende biggen. Nadat ik ben overgestapt, heb ik geen problemen meer gehad. Ook oornecrose was een probleem, maar door aanpassingen van de ventilatie op advies van ABZ Diervoeding is dit ook vrijwel weg.’ Harry hanteert een terughoudend antibioticabeleid, wat natuurlijk ook kan in dit varkensarme gebied. De biggen hoeven geen extra vaccinaties te hebben. Het aantal dagdoseringen per dierjaar (DD/DJ) is laag: bij de zeugen 1,3 en bij de vleesvarkens 2,0.
Harry voert alleen droogvoer. Bij de vleesvarkens wordt gebruik gemaakt van een computergestuurde droogvoerinstallatie en bij de zeugen staan vier voerstations. ‘Een verandering binnen het bedrijf doe ik meestal per 1 januari met een proefperiode. Als het niet bevalt, stop ik’. Zo is hij afgelopen januari overgestapt op een ander type beer: van de Pietrain beer 178 van Varkens K.I. Twente op de PIC426 van Preferent K.I. ‘Ik hoorde positieve geluiden over de vitaliteit in het kraamhok, dus ik verwacht iets sterkere biggen. Ik hoop vooral dat het puntenaantal bij de slacht niet minder wordt.’ Harry is niet aangesloten bij een studieclub, maar houdt zich via de vakbladen op de hoogte.
Huisvesting
De moderne vleesvarkensstal is eenvoudig van uitvoering, maar zeer efficiënt en gericht op een goede gezondheid van de dieren. De stal heeft voor de vloerverwarming een rondpompsysteem en is uitgevoerd met voerpadventilatie. Zo’n ventilatiesysteem komt ook in de nieuwe stal. De afdelingsgrootte van 144 dieren laat dit systeem toe. Vorig jaar juli zijn er zonnepanelen op het dak gekomen. Die leveren op jaarbasis 50.000 kWh, bijna de volledige behoefte aan stroom. De kraamstal heeft beweegbare vloeren. In de kraamhokken is vloerverwarming. De zeugenstal heeft één dynamische groep. Vervanging van de zeugen stemt Harry af op de markt van de biggen. Zo koopt hij in de periode van juni tot november de meeste opfokzeugen aan. ‘In het voorjaar zitten we
vol. Van januari tot juni produceer ik de meeste biggen. Ik probeer daarmee op de markt in te spelen en geen onverkoopbare biggen te produceren. Ik golf met de markt mee.’
De zeugenstal heeft in beide zijgevels een lichtstraat. Er zijn vier voerstations waarmee de zeugen via een responder naar behoefte gevoerd worden. Bijzonder is de opzet van deze stal met drie gedeelten: de voerligboxen met uitloop voor de zeugen die gedekt moeten worden, het groepsgedeelte en een afdeling met
een aanleerstation voor gelten. Harry: ‘Hier leren de gelten hoe een voerstation werkt en hoe ze zelf de poortjes kunnen openen. De overgang in 2011 van ligboxen naar de groepshuisvesting viel niet mee. In één keer moesten 200 zeugen leren omgaan met de voerstations.’
Gesloten
Als de nieuwe schuur volgend jaar klaar is, is alles op elkaar afgestemd. Op dat moment zal het bedrijf 270 zeugen en 2.700 vleesvarkens tellen en volledig
gesloten zijn. ‘Groter hoeft niet, anders moet je alles opschalen en met personeel gaan werken en dat zie ik niet zitten. Het is een mooi familiebedrijf en we hebben het goed. We hebben alles in fases gedaan en de sprong nooit groter gemaakt dan de geldbuidel toeliet. Daardoor hebben we het in die 30 jaar altijd prima kunnen redden. Als de nieuwe schuur er is, is het bedrijf klaar voor de toekomst.’
Harry Bazuin voert zijn varkens het volgende:
- Biggen: Optiwean (51331), Speenkruimel Speciaal (20141), Biggenkorrel Extra (20320)
- Zeugen: Welzijnskorrel Opti (28210), Welzijnskorrel Extra (28230)
- Zeugen in kraamstal: Lactozeugenkorrel Extra (29010)
- Vleesvarkens: Opstartkorrel Opti (21010), Groeikorrel Opti 2 (22210), Vlevakorrel Extra (23140)
Onderstaand een foto-overzicht van de bedrijfsreportage bij Harry Bazuin: