Najaarsverwerpen is, zoals de naam al duidelijk maakt, een seizoensgebonden probleem. Ondanks dat het momenteel zomer is en de vruchtbaarheidsproblemen in het najaar voorkomen is het belangrijk om nu al actie te ondernemen.
Najaarsverwerpen ontstaat door de natuurlijke jaarcyclus van een zeug. Het uit zich door een verhoogd aantal terugkomers in de maanden september en oktober. Een zeug wil van nature niet in de winter werpen. De reden hiervoor is dat de overlevingskans voor zowel de zeug als de biggen in het wild in de winter lager is. Omdat een zeug bijna vier maanden drachtig is, resulteert dit in het feit dat de zeug niet bevrucht wil worden gedurende het einde van de zomer en begin van de herfst. Als er toch een bevruchting plaats vindt, is de kans op een miskraam ofwel het verwerpen van de vrucht groter. Ondanks jaren van genetische vooruitgang en domesticatie van het varken zijn de dieren nog altijd beïnvloedbaar door de seizoenen. Om deze invloed zo klein mogelijk te maken is het zaak om op tijd actie te ondernemen.
Hieronder worden een aantal maatregelen beschreven die u als ondernemer kan nemen om het seizoensgebonden verwerpen te verkleinen:
-
Licht in de stal
Zeugen merken aan het korter worden van de dagen dat het najaar wordt en worden hierdoor minder vruchtbaar. Om dit te voorkomen is het belangrijk om een goed dag/nacht ritme in de stal aan te houden. Dit houdt in dat de lichten 16 uur per dag aan en 8 uur per dag uit staan. Zo merkt de zeug niet dat de dagen korter worden. Dat een strak lichtregime belangrijk is in de dekstal is voor de meeste ondernemers bekend, echter dat dit voor de kraamstal en de drachtstal ook belangrijk is, wordt vaak vergeten. In de kraamstal maken de dieren zich al klaar voor de volgende worp. Het korter worden van de dagen zal dit proces verstoren, hetgeen resulteert in een verminderde vruchtbaarheid. Dit uit zich door een verminderde berigheid in de dekstal en verminderde kwaliteit van de eicellen. Houd dus een strak lichtregime aan voor heel uw bedrijf.
-
Hittestress
Naast het korter worden van de dagen heeft ook hittestress invloed op de vruchtbaarheid van de zeug. De verminderde voeropname en daarmee toename in conditieverlies zijn slecht voor de kwaliteit van de volgende worp. Hieronder worden een aantal tips gegeven om hittestress te voorkomen:
- Controleer of er voldoende water beschikbaar is voor alle dieren. Richtlijnen voor nippelopbrengst zijn voor lacterende zeugen 2-4 L/min, voor biggen 0.5-1 L/min en voor vleesvarkens 0.7-1 L per min.
- Pas de voergift aan. Bij hoge temperaturen zullen varkens minder eten en meer willen drinken. Probeer hierbij het voeren tijdens de warmste uren van de dag te vermijden. Eventueel drie maal per dag voeren in de kraamstal.
- Speen eventueel gelten en zeugen met teveel conditieverlies eerder.
- Controleer uw klimaatinstellingen.
- Controleer luchtinlaten, ventilators, filters, openingen voor afzuiging en ventilatieplafonds. Reinig deze voor een optimale werking. Houd daarnaast de luchtinlaat beschut van de zon.
- Probeer de temperatuur in de stal niet te hoog te laten worden. Indien mogelijk koeling toepassen op de inkomende ventilatielucht. Controleer uw koelingssysteem regelmatig.
- Zorg dat er veel frisse lucht bij de kop van de zeug komt. Bij plafondventilatie kan dat door bijvoorbeeld een buis in het plafond te maken boven de kop van de zeug.
- Controleer uw alarmsysteem en noodaggregaat.
- Neem extra hygiënemaatregelen.
Naast deze actiepunten kunnen wij u als voerleverancier helpen bij het verminderen van hittestress. Bij de vertering van voer komt warmte vrij in het lichaam. Echter dit is niet voor alle nutriënten even veel. De hoeveelheid warmte die vrij komt verschilt per nutriënt. Uit onderzoek is gebleken dat bij de vertering van eiwit de meeste warmte vrij komt. Om hittestress te beperken kan er dus gekeken worden naar de samenstelling van het voer om de interne warmte productie van het varken te beperken. Heeft u meer vragen hierover neem dan contact op met uw varkensspecialist of de afdeling nutritie.
Wilt u meer weten over hittestress bij varkens?
Lees dan het artikel ‘Zomerdip bij varkens voorkomen’. Klik hier> om direct naar het artikel over hittestress bij varkens te gaan.
-
Vitaminen en mineralen
Verschillende vitaminen en mineralen hebben een positief effect op de vruchtbaarheid van een zeug. Door op tijd in te spelen op de tekorten die in de zomer kunnen ontstaan door een verminderde voeropname is het mogelijk om in het najaar een goede vruchtbaarheid te realiseren.
ABZ heeft hiervoor VitaFit ontwikkeld. VitaFit is een mengsel van vitaminen en sporenelementen dat inspeelt op de mogelijke tekorten die in de zomer, voornamelijk na de verharing, kunnen ontstaan. Het is belangrijk dat de opname per dag van mineralen en vitaminen voldoende is. Door een verlaagde voeropname ondersteunt de inzet van VitaFit hierin.
Heeft u moeite met het beperken van de seizoensgebonden problemen? Neem dan contact op met uw varkensspecialist van ABZ Diervoeding. Samen met u kijken wij graag naar de mogelijkheden in uw voerpakket/ dat loont.