In natuurlijk geventileerde biologische varkensstallen is klimaatregeling niet altijd 100% beheersbaar. Het beheersen van invloedsfactoren is echter zeker wel mogelijk en wenselijk. Temperatuur, CO2, ammoniak en luchtvochtigheid zijn van grote invloed op de diergezondheid en de resultaten.
Met open wanddelen en doorlopen naar buiten liggen windinvloeden voor de hand. Eventuele dakhelling en nokopening beïnvloeden daarnaast de luchtcirculatie en doorgangen bij de uitloop vormen risico’s voor windvlagen. Deze windvlagen en binnenkomende koude lucht zorgen voor een groter risico op tocht en dus longaandoeningen.
Ventileren om vocht af te voeren
Hoge luchtvochtigheid, zichtbaar middels waterdruppels (condens) op het plafond, de muren en ramen is een indicatie voor te weinig luchtverversing. Dit gaat ook veelal gepaard met extra hokbevuiling op ongewenste plaatsen en kan op verhoogd bijtgedrag. Meer wondjes op oren en staarten zijn daar tekenen van. In een voorjaar met relatief grote temperatuurverschillen in dag en nacht en wisselende luchtvochtigheden is het niet eenvoudig hierop in te spelen. Probeer echter zo goed mogelijk een stabiel binnenklimaat te behouden.
Wel frisse lucht, geen tocht
Een te lage ventilatie met een te hoge luchtvochtigheid heeft naast gezondheidsinvloeden ook effect op het welzijn van varkens en dus op het gedrag. Het gedrag vormt tezamen met genetica (ras, geslacht, karaktereigenschappen), stress (mengen, voerovergangen, voervorm, water), klimaat en voeding een gezamenlijke rol op een risicovol diergedrag (agressie, staart-, oor- en flankbijten). De uitdaging bestaat uit het borgen van het dierenwelzijn die ook direct een gezondheid technische impact heeft. Invloedsfactoren proberen te beheersen vergt continue aandacht van de varkenshouder.
Beperk weersinvloeden
Door deurtjes of rubberflappen toe te passen worden ongewenste wisselende weersinvloeden beperkt. Voor jongere dieren biedt een onderkruip bescherming tegen kou. Dit is belangrijk omdat in het kraamhok de temperatuurbehoeften tussen biggen en zeug erg verschillend zijn. Hiermee wordt voor de big een behaaglijk microklimaat gecreëerd. Veilige en erg prettige warmte kun je daarin middels een infrarood paneel met thermostaat regelen. Deze vorm van warmte is energiezuiniger dan bijvoorbeeld een lamp.
Kijk naar de varkens
Het inrichten van het hok naar gebiedsfuncties krijgt meer aandacht. Dat betekent bewust gebieden creëren als vreet-, mest- en vreet-/drinkplek. Aan het liggedrag van de dieren, al dan niet erg verspreid of juist op buikligging dicht bij/op elkaar zegt iets over de temperatuur beleving voor het varken.
Gezond klimaat voor gezonde dieren
Voor vleesvarkens met hoge voeropname capaciteiten blijken frisse stallen met afdoende luchtinhoud goede groeiresultaten op te leveren. Dieren zijn gezond ondanks relatief lagere temperaturen en hebben geen verhoogd aandeel longproblemen.
Check uw risicofactoren
Via de jaarlijkse welzijnscheck (IKB verplichting) worden ook de invloedsfactoren binnen het klimaat overzichtelijk duidelijk. Stem deze in gezamenlijkheid af met uw dierenarts en voerspecialist. Voor elke diercategorie is een aparte welzijnscheck beschikbaar. Daarmee krijgt u een inzichtelijke risicoanalyse voor uw bedrijf met zowel verbeter- als sterke bedrijfspunten op zowel klimaat factoren als functionele hokgebieden. Deze kunt u invullen via de website: www.welzijnscheckvarkens.nl.
Gezonde varkens presteren technisch beter, behalen een beter financieel rendement en leveren ook meer arbeidsvreugde op. Daar werken we graag gezamenlijk met elkaar aan, uw succes, ons doel.
Enkele praktische aandachtspunten bij natuurlijke ventilatie:
- Stal-/afdelingsinhoud: een groter volume geeft meer stabiliteit en evenwicht in luchtbewegingen en –verversing. Stuur dieren in hun natuurlijk gedrag door duidelijke functiegebieden in het hok. Voldoende drink- en vreetplaatsen, duidelijke rust-/ligplek.
- Regelbare nokopening: regeling van de doorlaat beïnvloed de luchtverversingshoeveelheid en voorkomt condens (te hoge luchtvochtigheid).
- Kraamhok: een goede microklimaat voor de biggen middels een goede onderkruip met een regelbare temperatuur. Een infraroodpanel met theromostaatregeling is een erg praktische, aangename en duurzame warmtebron voor in een biggennest.
- Voorkom tocht: openingen naar buiten met goede, hele rubbenflappen. Voorkom koude luchtval in de stal.
- Luchtvochtigheid: natte hokken (vervuiling t.g.v. bemesting) op ongewenste plekken met condens in de stallen heeft nadelige effecten op de longgezondheid, gedrag en welbehagen van de dieren. Voorkom overmatige luchtvochtigheid door afdoende verversing van lucht.
- Windinvloeden: voorkom overdruk met windrukkappen en evt. erfbeplanting.
Meer weten over biologisch stalklimaat?
Neem contact op met één van onze specialisten.
