In mijn december blog schreef ik over mijn zwangerschapsverlof en linkte ik dit onderwerp aan onze topsporters en hoe belangrijk het is om te zorgen dat de gelten en zeugen in een goede conditie zijn om de topsport te beoefenen die we van hen vragen, namelijk: zo veel mogelijk vitale biggen produceren. Met onze GMI-techniek en gespecialiseerde adviezen en voeders is dit gelukt: de biggen zijn er! En nu?
In januari ben ik bevallen van ons zoontje Bram. Om in mijn persoonlijke thema te blijven, gaan we nu eens kijken naar de biggen. Wat is er nodig om zoveel mogelijk uniforme en vitale biggen te kunnen spenen? Te beginnen met de eerste 24 uur overleven.
Vlot geboorteproces
De start van het leven van een big is sterk afhankelijk van het geboorteproces. Duurt het geboorteproces te lang dan heeft de big meer kans op uitputting en op asfyxie. De big wordt geboren met een beperkte hoeveelheid energie en deze kan dus al ‘opraken’ tijdens het geboorteproces. Perinatale asfyxie betekent een gebrek aan zuurstof voor, tijdens of net na de geboorte. Zowel het energiegebrek als de asfyxie zorgen voor minder vitale biggen bij geboorte. Vitaliteit kan op veel verschillende manieren gemeten/ beoordeeld worden.
Uiteindelijk is het belangrijkste voor de big om zo snel mogelijk na de geboorte biest uit de uier te drinken. Hier haalt de big nieuwe energie vandaan en de onmisbare antistoffen, want in tegenstelling tot onder andere de mens, waarbij het kind ook al bepaalde antistoffen in de baarmoeder binnenkrijgt, moet de big zijn eerste weerstand halen uit de biest.
Van geboorte naar biest
Het is niet ongewoon dat een goed producerende gelt of zeug meer biggen krijgt dan dat ze zelf kan grootbrengen. Dit houdt in dat er meer biggen geboren worden dan dat de zeug goede productieve spenen heeft. De eerste uitdaging komt al direct na de geboorte. Alle geboren biggen hebben biest nodig; idealiter > 250 ml biest per big. Dankzij de genetische vooruitgang is het aantal levend geboren biggen gestegen. Helaas is de hoeveelheid biest niet evenredig mee gestegen, dus hoe zorg je ervoor dat alle biggen wel genoeg biest binnenkrijgen? Hier zijn verschillende tips voor:
- Één van deze tips is om de eerstgeboren biggen die aan de uier liggen te drinken een klein stipje te geven. Als deze een ruime tijd de kans hebben gehad om te drinken kun je deze even apart zetten zodat de later geboren biggen ook de kans krijgen om te drinken. De hoeveelheid biest is namelijk beperkt en de hoeveelheid antistoffen neemt al vlug af. Dit wordt ook wel ‘split suckling’ genoemd en is op verschillende manieren toepasbaar. Let wel op: kijk goed naar de buikvulling van de big en niet persé naar de grootte van de big. Een grote vitale big die wat later geboren is, heeft ook nog biest nodig.
- Daarnaast is een warm biggennest belangrijk. De big heeft direct na de geboorte weinig tot geen energie om zichzelf warm te houden. Deze energie haalt de big uit de biest. Een warm nest zorgt ervoor dat de big niet nog meer energie kwijtraakt dan dat nodig is.
- Als laatste; ondanks dat de biestproductie een hormonaal proces is, kun je met voergift hier wel op sturen. Biest wordt al geproduceerd vanaf +/- dag 85 in de dracht. Uit onderzoek blijkt dat de voergift einde dracht effect heeft op de hoeveelheid biest die geproduceerd wordt. Mede hierdoor vinden wij het belangrijk, wanneer dit mogelijk is, de zeugen op een hoog schema door te voeren tot aan werpen. Een extra bijkomstig gunstig effect is dat wanneer de zeug meer voer opneemt, korter voorafgaand aan het werpen, het dier ook meer energie heeft voor een vlot werpproces. Zo voorkomt u problemen doordat het werpproces te lang duurt, de biggen verzwakt raken en daardoor moeilijker biest opnemen. Ook blijkt uit onderzoek, dat wanneer een zeug langer dan 3 uur voor het werpen gegeten heeft, het aantal doodgeboren biggen stijgt.
Over dit onderwerp kunnen pagina’s vol geschreven worden. En dan hebben we het dus pas over de eerste uren van het leven van een big. Laat staan als we gaan kijken naar alles waar wij als varkensspecialist en jullie als veehouder invloed op kunnen hebben tot aan spenen en na het spenen.
Op maandag 21 februari a.s. geeft ABZ Diervoeding een webinar over biggenopfok. Voor meer praktische informatie en tips is het zeker de moeite waard om dit webinar te bekijken.
Wilt u zich aanmelden voor het ABZ-webinar ‘succesvol biggen spenen’?
Aanmelden ABZ-webinar
In mijn volgende blog kijken we terug op dit webinar en gaan we verder kijken naar de biggenopfok.
Heb je vragen over dit onderwerp? Neem dan gerust contact met mij of één van onze varkensspecialisten op.
Met vriendelijke groet,
Mieke Peijnenburg
Lees alle ‘Varkens kieken’ blog artikelen
Blijf op de hoogte van mijn blogs door uw e-mail achter te laten. Zo ziet u direct wanneer er een nieuwe blog te lezen is. Wilt u zich afmelden? Dit kan te allen tijden via de link in het automatisch gegenereerde e-mail bericht behorende bij mijn blog. Meer informatie over het privacy beleid van ABZ Diervoeding vindt u in onze disclaimer: klik hier
Op de hoogte blijven?
Meld je dan hieronder aan. Zodra er een nieuw bericht geplaatst wordt, krijg je automatisch een e-mailtje