Graag willen we koeien voeren door het monitoren van koesignalen. Koesignaal nummer 1 is de pensvulling van de koe. Juist nu is de pensvulling van veel verse koeien in gevaar. Hun verandering van droogstaande koe naar melkgevende koe valt in een heel moeilijke periode met veel voerveranderingen.
Droge stof opname
Met het koesignaal ‘Pensvulling’ monitoren we de droge stof opname van de koeien. Genoeg voer in de koeien krijgen is een strijd op veel bedrijven, speciaal voor de koeien vlak na afkalven. Bij bedrijven die nog weiden is het heel moeilijk om met koud en nat gras voldoende pensvulling te houden gedurende de dag. Het ureumgetal is daarbij vaak hoog vanwege de overmaat aan eiwit wat de koe allemaal moet verwerken. Al met al krijgen de koeien dan weinig energie en het kost de koeien dan ook nog energie!
Verse koe
Na het afkalven zal een vaars starten met een opname van ongeveer 14 kg droge stof en een oudere koe met ongeveer 16 kg droge stof. Het doel is om zoveel als mogelijk is de droge stof opname te stimuleren, zodat de score voor pensvulling zo snel mogelijk 3 is. Bij score 3 is er geen ‘gevarendriehoek’ (score 2) meer te zien. De huid loopt over het dwarsuitsteeksel verticaal naar beneden.
Na 30 dagen
Pensvulling score 4 moet 30 dagen na afkalven bereikt zijn. De huid loopt bij score 4 over de dwarsuitsteeksels direct naar buiten en er is geen pensgroeve meer te zien. Bij melkgevende koeien is naast de opname ook de passage van het voer erg belangrijk. In de pens vindt 80% van de vertering plaats. De geproduceerde fermentatieproducten moeten de pens op een bepaalde snelheid passeren om te voldoen aan de energievraag van de koe. Bij een pensvulling van 3 – 4 is de opname en de passage van het rantsoen met elkaar in balans.
Maatregelen om opname van droge stof te stimuleren
- Voer de droogstaande koeien een uitgebalanceerd rantsoen met voldoende structuur, de juiste eiwitaanvulling en veel energie wat zorgt voor veel pensbacteriën. Wanneer u hooi voert, moet dit hooi minimaal 80 gram suiker per kg droge stof bevatten.
- Wanneer u weidt, stop dan met het voeren van de zomer- of najaarskuil. Wanneer u de zomer- of najaarskuil voert, stop dan met het weiden van verse koeien. Ideaal is bij het eiwitrijke najaarsgras een suikerrijke voorjaarskuil.
- Als de opname en passage van het rantsoen in balans is, zal de voeropname steeds verder stijgen richting de 28 – 30 kg droge stof. Kies eventueel een tragere of juist een snellere brok die past bij het aangeboden ruwvoer. Overleg met uw rundveespecialist.
- Een koe blijft vreten als de hersenen van de koe worden voorzien van voldoende glucose. Glucose wordt gevormd uit propionzuur of bestendig zetmeel. Bij een te lage glucosevoorziening gaat een verse koe aminozuren gebruiken als bron van glucose. Koeien laten dit zien door een te laag eiwitpercentage in de melk (0 – 60 dagen < 3,20%).
- Het huidige weidegras en ook de graskuilvoorraad van het afgelopen jaar bevat erg veel eiwit en relatief weinig suiker. Bietenpulp en Palatinose (melasse zonder kali) zijn nodig om minimaal 50 gram suiker per kg droge stof te bereiken. Bietenpulp en Palatinose zijn erg smakelijk en stimuleren zo de voeropname van de droge en verse koe.
- Neem bij teveel koeien met een pensvulling < 3 actie. Eventueel kan het zeven van de mest helpen om te komen tot de juiste maatregelen. In veel gevallen is bij onvoldoende pensvulling de 3VA-score 312 of 321. Zie onderstaande omschrijving van deze scores:
Advies en informatie over pensvulling van uw verse koeien nodig?
Neem dan contact op met uw rundveespecialist.