Passie voor de fokkerij overheerst op melkveebedrijf Jacobi

Het melkveebedrijf van Jaap en Ina Jacobi in Garyp (Friesland) draait helemaal om de fokkerij (Holstein-Friesian). Daarmee treden ze in de voetsporen van Jaap z’n vader en opa, die indertijd veelvuldig met hun koeien keuringen bezochten. Ook dochter Anna (8) en zoons Rick (6) en Chris (3) zijn gek op de shows. “Dat zit er nu al helemaal in”, vertelt Ina lachend. “Ze helpen op hun manier mee op het bedrijf en gaan ook graag mee naar de keuringen. Spelenderwijs is het wel een echt gezinsbedrijf.”

Jaap en Ina hebben nog een stapper via de AB in dienst voor 16 uur per week. Jaap: “Dat is een bewuste keuze. Zo hebben we ook in de weekenden tijd voor elkaar en de kinderen.” Ook de melkrobot brengt uitkomst. “Het robotmelken geeft flexibiliteit. Bovendien vind ik drie maal per dag melken een enorm voordeel voor het welzijn van de koeien ten opzichte van traditioneel melken.”Jaap en Ina melken 60 tot 65 koeien met behulp van een melkrobot en leveren zo’n 7 ton melk. Op het bedrijf staan gemiddeld 72 koeien en 60 stuks jongvee. Het bedrijf omvat 38 ha grasland en 9 ha maïs. Hiervan is 39 ha eigendom, de rest is pacht. Jaap boert op zandgrond. De melkveehouderij is al drie generaties in het bezit van de familie Jacobi, sinds afgelopen februari van Jaap en Ina. Samen hebben ze een maatschap. Ina (38) doet de financiële administratie en springt af en toe ‘achter’ bij. Jaap (38) heeft naast het bedrijf sinds acht jaar een baan voor twee dagen per week als paringsadviseur bij Semex, een bedrijf dat handelt in stierensperma van Canadese fokstieren. Aan de klanten van Semex geeft hij advies over de stierkeuze.

Serrestal

In mei 2011 is de bestaande stal omgebouwd tot een serrestal. Jaap: “Ik had het concept bij een collega-veehouder gezien en ik was meteen erg enthousiast over de hoeveelheid licht en de frisse lucht. De oude stal was een 2+2-rijige stal die we iets hebben verlengd. Op de bestaande onderbouw hebben we een nieuwe kap geplaatst. De stal is vierkant en daardoor was het ook kostentechnisch aantrekkelijk om een serrestal te bouwen.” Vrijwel al het vee staat in één ruimte. Alleen de kalfjes van 3 tot 6 maanden staan in iglo’s buiten, maar op korte termijn komt er in de loods voor deze kalveren een groot strohok.

In de stal zijn diepstrooiselboxen, omdat Jaap veel waarde hecht aan koecomfort. Op het bedrijf komt weinig acute uierontsteking voor en de koeien worden selectief drooggezet. Het antibioticumgebruik is dan ook vrij laag: rond de twee dierdagdoseringen per jaar. Tien dagen voor het kalven gaan de koeien naar het bijzonder ruime afkalfgedeelte met een dik strobed en een lage veebezetting. “We vinden het belangrijk dat deze koeien de ruimte hebben en lekker kunnen liggen. De laatste weken groeit het kalf hard, wat zeker voor de oudere koeien een zware belasting is. En ook belangrijk: deze koeien staan in dezelfde ruimte als de melkkoeien, dus ze houden contact met de rest van de koppel. Na het kalven blijven de koeien nog een aantal dagen in het stro om op krachten te komen. Daarna gaan ze weer terug naar de groep.”

Voer

De koeien staan het hele jaar op stal volgens het summerfeedingsysteem; ze krijgen geen vers gras, alleen kuilgras en snijmaïs. Al het voer wordt gemengd gevoerd (zie tabel 1). De overschakeling van droogstandsrantsoen op melkrantsoen gaat soepel. Er zijn dan ook weinig problemen met melkziekte en het blijven staan van de nageboorte.

Via de melkrobot worden twee soorten brok gevoerd, afgestemd op het rantsoen van het bedrijf: de Robotbrok Jacobi en Eiwitbrok Jacobi met extra mineralen. Oudmelkte koeien krijgen iets meer van de tweede soort.

Jaap is sinds enkele jaren aangesloten bij veevoederleverancier Sikma Veevoeders, dat afgelopen mei is overgenomen door ABZ Diervoeding. Zodoende is Jaap nu offi cieel klant bij ABZ Diervoeding. Dat is wel even wennen, maar, zo redeneert Jaap: “Een groter bedrijf biedt ook wel meer kansen. Je bent een grotere speler in de markt en hebt daardoor iets meer in te brengen. Zolang er maar ruimte is voor de persoonlijke voorkeuren van de individuele veehouder.”

Kampioenen

Op het moment van het interview staat in het kraamhok een jonge vaars die in oktober kampioen was op de Veekeuring Fryslân en die half december naar de Holland Holstein Show in Zwolle zal gaan. “Wij willen graag drie à vier keer per jaar met enkele dieren naar een show. Dat houdt je scherp, maar het is ook onze passie. Van het hele gezin, en ook van een goede vriend en zijn vriendin. Dat moet ook wel, want het kost een hoop tijd aan voorbereiding: wassen, scheren, oefenen, speciaal voeren… We doen dat heel fanatiek. Je wordt er niet rijk van, maar het kost ons ook niks. Het niveau van onze veestapel is hoog en we hebben in de fokkerij een naam opgebouwd. Daardoor kunnen we onze dieren gemakkelijk afzetten voor een goede prijs. Dat is onze winst.”

Visie

Jaap: “Ik probeer koeien te fokken die goed in elkaar zitten, gemakkelijk veel melk kunnen geven, wie een lang leven beschoren is en die ook nog eens een fraai uiterlijk hebben, want ik wil niet tegen een lelijke koe aankijken. Ik gebruik hiervoor stieren met een sterk exterieur en een acceptabele productiefokwaarde. Kenmerken als uiergezondheid en kwaliteit van het beenwerk zijn essentieel. Tevens moet er een sterke koefamilie achter een stier zitten. Dat is heel belangrijk en bepaalt de fokkracht van een stier. Deze filosofie heb ik jaren gevolgd.

Een beste veestapel komt niet vanzelf. Het is niet alleen de fokkerij; het bedrijfsmanagement is net zo belangrijk. Voeding, jongvee-opfok, huisvesting, klimaat, koecomfort, noem maar op. Het vormt allemaal de basis voor de goede melkkoe van later. Dat begint al bij dag één van het kalf.”

 Tabel 1. Rantsoenen

  Tabel 2. Technische cijfers

Onderstaand een foto-overzicht van de bedrijfsreportage bij melkveebedrijf Jacobi: