Ondernemersgeest drijft bedrijfsontwikkeling Van den Hout

De melkveehouderij van Kees van den Hout in Neeroeteren is niet bepaald een traditioneel bedrijf, net zo min als Kees zelf een doorsnee melkveehouder is. Hij is op-en-top ondernemer, kocht de ene na de andere boerderij aan en heeft zo zijn imperium aardig weten uit te breiden, vanuit de gedachte om aan zijn zonen een levensvatbare boerderij na te kunnen laten. Hoe druk Kees ook is, hij probeert dagelijks tijd vrij te maken voor zijn grote hobby: paardrijden.
Kees van den Hout (55) vertrok in 1983 vanuit het Brabantse Diessen naar België. Het ouderlijk bedrijf met varkens trok hem niet en liet hij over aan zijn broer. Kees wilde koeienboer worden of beroepsruiter. Dat laatste leek geen toekomst te hebben, dus koos Kees voor het eerste. In Neeroeteren, net over de grens in België, vonden hij en zijn vrouw Hanny (56) een pachtboerderijtje met 23 koeien en 20 hectare grond voor een schappelijke prijs. Niet veel later is meer grond bijgekocht en in de loop der jaren zijn diverse andere boerderijen aangekocht om aan extra melkquotum en nitraatemissierechten te komen. Het bedrijf heeft nu drie locaties in Neeroeteren, Bree en Kinrooi, met een totale oppervlakte van 260 hectare (68 ha gras, 180 ha maïs, 8 ha bieten, 4 ha braak).

Samen met hun zonen Bart (31) en Rudy (27) hebben Kees en Hanny een landbouwvennootschap. Bart werkte eerst extern, maar toen Rudy zijn opleiding had afgerond, vijf jaar geleden, gingen ze beiden thuis aan het werk. Ook dochter Judith (29) heeft jaren in het bedrijf meegewerkt, maar zij heeft inmiddels haar eigen weg gekozen.

Ondernemerschap

Kees is een echte ondernemer, durft zijn nek uit te steken en prijst zich gelukkig met een vrouw die achter hem staat en op het bedrijf ook ﬂink de handen uit de mouwen steekt. Ze doen vrijwel alles zelf: maaien, zaaien, oogsten, hakselen met een eigen hakselaar; alleen het inwikkelen van voerbalen doet een loonwerker. Ook veel bouwwerkzaamheden doen ze zelf. ‘We proberen altijd met zo laag mogelijke kosten te bouwen: met tweedehands materialen en door zoveel mogelijk zelf te doen’, verklaart Kees. Om het groeiende aantal koeien te kunnen huisvesten, heeft Kees drie jaar geleden een nieuwe koeienstal voor 300 koeien bijgebouwd, ook weer met tweedehands materialen en veel eigen arbeid. Alleen de put hebben ze laten storten. Een jaar later is een nieuwe carrousel melkstal aan deze stal gebouwd. Het is een 40-stands buitenmelker van GEA. Ook hiervan is de ruwbouw zelf uitgevoerd.

Robot?

Kees heeft overwogen om een melkrobot aan te schaffen en er zelfs een cursus voor gevolgd. ‘Maar na die cursus was wel duidelijk dat een robot niks voor ons is’, legt Kees uit. ‘We zouden er een stuk of tien moeten hebben. Zoals we nu werken, is veel gemakkelijker voor ons. Bovendien hebben we goed zicht op koeien die problemen hebben. We werken sterk planmatig en protocollair; we weten van uur tot uur precies wat we moeten doen. Onder het melken doen we ook al heel veel andere werkzaamheden.

De melkstal is up-to-date, maar met de nieuwe stal zijn we teruggegaan naar zo simpel mogelijk: niet meer dan ligboxen, drinkbakken en een voerhek. Verder hebben we één machine die tweemaal per dag, als de koeien worden
gemolken, de roosters en de boxen schoonmaakt en vult met strooisel. Ook weer een voordeel boven de robot. Bij een robot is de stal altijd vol en staan de koeien in de weg tijdens het schoonmaken.’

Veestapel

Op het bedrijf thuis in Neeroeteren staan de 500 melkkoeien en het jongvee tot 8 maanden, zo’n 150 stuks. Ouder jongvee (300 stuks) staat op de andere twee bedrijven. In Kinrooi staan de pinken vanaf 13 maanden die geïnsemineerd kunnen worden. De dieren hebben een stappenteller en via een antenne met GSM-kaart worden de gegevens naar de computer gestuurd. Zo kan Bart op zijn mobiel aﬂezen welke dieren tochtig zijn. De stappentellers worden ook gebruikt voor de herkenning in de melkstal. Per koe wordt precies bijgehouden wat de melkgift is. Al die gegevens worden direct vanuit de melkstal naar de computer gestuurd.

Vier groepen

De ouders van Kees waren met hun bedrijf in Diessen al klant van ABZ Diervoeding. Toen Kees in België voor zichzelf begon, koos hij uit praktisch oogpunt voor een Belgische voerfirma. Maar al snel stapte hij toch over op ABZ. ‘We zijn erg te spreken over de constante kwaliteit, goede voorlichting en service van ABZ. Als er iets is, komen ze meteen.’

Hij koopt afzonderlijke grondstoffen aan en mengt deze zelf. ‘Zo kunnen we veel meer sturen. We werken namelijk in vier productiegroepen: de vaarzen, de hoogproductieve koeien, de middengroep en de laagproductieve koeien. Per groep stellen we het rantsoen samen, afgestemd op de productie. Onze rundveespecialist Jos van Gestel beoordeelt tegenwoordig met de mestzeef de mest van elke productiegroep. Dit helpt bij het vinden van de juiste aanpassing van de rantsoenen. De pinken krijgen Mineralenbrok Junior zodat ze op een gemakkelijke manier de mineralen binnen krijgen. Een ander voordeel van werken in groepen is dat we de melksnelheid kunnen aanpassen en dus effectiever kunnen werken. Gemiddeld melken we 180 à 200 koeien per uur, maar de laagproductieve koeien gaan met een snelheid van 330 koeien per uur door de melkstal.’

Plannen

In de bedrijfsvoering heeft Kees de supervisie; hij start projecten op, doet het regelwerk en de inhuur van personeel. Bart neemt steeds meer taken van zijn vader over in het management, zoals de gesprekken met de erfbetreders, de betalingen en het bijhouden van digitale zaken zoals de productiecijfers. Rudy is vooral op het bedrijf bezig. Hij voert de koeien, en doet het dagelijkse werk tussen de koeien. Hanny heeft de zorg voor de kalfjes. Eén persoon werkt fulltime mee met alle werkzaamheden. Het liefst zou Kees nog doorgroeien en het melken uitbesteden, zodat er meer tijd overblijft voor de overige werkzaamheden. ‘Eventueel stappen we over naar drie keer per dag melken. Dat hebben we twintig jaar gedaan, totdat de oude melkstal te klein werd. Met de nieuwe melkstal is die ruimte er weer.’