Gemiddeld zit er in de voorjaarskuilen van 2018 3,9 gram nitraat per kg droge stof, terwijl het langjarig gemiddelde 2,6 gram nitraat per kg droge stof bedraagt. Er zijn graskuilen met meer dan 10 gram nitraat per kg droge stof. Vooral wanneer zo’n graskuil enkelvoudig wordt gevoerd, kan nitraat in de koe een gevaar vormen.
Snel gegroeid gras
De 1e snede dit jaar is vanaf ongeveer 8 april gaan groeien en ongeveer 8 mei geoogst. De korte tijd tussen toediening van de drijf- en kunstmest, start van de grasgroei en maaien beïnvloedt het nitraatgehalte. Vooral in snel gegroeid gras kunnen nitraatgehaltes oplopen.
Nitraatvergiftiging
Bij nitraatvergiftiging wordt in de pens nitraat gereduceerd tot nitriet en vervolgens ammoniak. Bij opname van nitriet in het bloed wordt Hemoglobine geblokkeerd om zuurstof te transporteren. Dit werkt heel direct, zodat wanneer nitriet verdwenen is het zuurstoftransport direct weer toeneemt. Nitraatvergiftiging kan dus plotseling optreden waarbij dieren sterven door ademnood. De kans hierop is echter klein, omdat een dier niet snel de toxische grens overschrijdt door de bijvoeding met andere producten.
Nitraat in vers gras
Er wordt veel gewaarschuwd voor nitraatvergiftiging als koeien weer worden geweid op snel gegroeid gras na de droogte. Er is voor het weidende vee inderdaad een lastige situatie als in augustus ook nog een flinke drijfmestgift is toegediend. Bij beweiding is de opnamesnelheid echter veel lager. Het nitraat zit nog netjes verpakt in de celinhoud en komt trager vrij dan nitraat uit ingekuild gras.
Belangrijk:
- Bij een gemengd rantsoen is de kans op nitraatvergiftiging klein. Houd 10 gram nitraat per kg droge stof in het basisrantsoen als bovengrens.
- Binnen een graskuil kan er variatie zijn in het nitraatgehalte (lasagnekuil bijvoorbeeld). Houd daar rekening mee en laat eventueel een eiwitrijke laag extra onderzoeken.
- Bij een onstabiele graskuil kan het nitraatgehalte nog veranderen.
- Bij een actieve pensfermentatie wordt er minder snel nitriet gevormd. Voer dus een hoog gehalte WFKH per kg droge stof bij een rantsoen met een hoog nitraatgehalte. Als de bijgevoerde snijmaïs een laag zetmeelgehalte heeft, is het risico op nitraatvergiftiging hoger.
- Gemalen gerst past erg goed, omdat extra zetmeel goed fermenteerbaar moet zijn in de pens. Voer de hoeveelheid gerst op tot 2 tot 3 kg indien mogelijk.
2018 | 2017 | |
Droge stof (%) | 44,5 | 45,4 |
VEM | 934 | 944 |
NDF (g/kg ds) | 473 | 454 |
Suiker (g/kg ds) | 88 | 101 |
Ruw eiwit (g/kg ds) | 168 | 163 |
Ruw eiwit totaal (g/kg ds) | 184 | 178 |
Nitraat (g/kg ds) | 3,9 | 2,5 |
Heeft u vragen over het nitraatgehalte?
Neem dan contact op met één van onze rundveespecialisten.