Emiel Willems houdt focus op goede droogstand

Sinds twee jaar is Emiel Willems (29) bedrijfsleider van melkveehouderij Abbink in Vriezenveen. Emiel is voormalig rundveespecialist van ABZ Diervoeding en mag nu alle adviezen waarvan hij ‘zijn’ rundveehouders in het verleden heeft voorzien, zelf in de praktijk brengen. Toen al benadrukte hij het belang van een goede droogstand en juiste opfok van jongvee, en deze focus zie je terug in dit melkveebedrijf. Een bedrijf in opbouw met een jonge veestapel; slechts 16 procent van de 150 melkkoeien heeft meer dan twee keer gekalfd.

Het gaat hier om het bedrijf van investeerder Herman Abbink (46), zelf akkerbouwer en aardappelhandelaar, die twee jaar geleden het melkveebedrijf van zijn achterneef Gerrit Abbink (68) heeft gekocht. Toen had het bedrijf zo’n 35 melkkoeien, maar in korte tijd is het sterk uitgebreid tot 150 stuks op dit moment. Deze worden gemolken in een 40-stands carrousel-melkstal, onderdeel van de nieuwe loopstal die eind 2013 is gebouwd, gericht op uitbreiding naar 200 koeien. Opvallend zijn de serre- achtige glazen wanden van de melkstal, waardoor van buitenaf mooi zicht is op het melkproces.

Het jongvee (totaal 120 stuks) is gehuisvest in de oude ligboxenstal uit 1978 en in een nieuwe kapschuur. Uitbreiding vindt plaats door aankoop van drachtig jongvee van 13 à 14 maanden en vaarzen die op het punt staan te kalven. Emiel: ‘Een deel van het aangekochte vee komt bij mijn vroegere klanten vandaan. Ik ken alle 150 koeien en weet van elke koe de herkomst.’

Droogstandsmanagement

Emiel focust sterk op de droogstand: ‘Het droogstandsrantsoen is het vertrekpunt van een goede vruchtbaarheid. Door aandacht te besteden aan een goede droogstand, voorkom je problemen in een latere fase, zoals bij het afkomen van de nageboorte. Die moet er binnen zes uur af zijn, vind ik. Daarin is naar mijn idee met het rantsoen tijdens de droogstand te sturen.’ Het droogstandsrantsoen bestaat uit kuilgras, snijmaïs, stro, bietenpulp, palatino- semelasse, eiwitaanvulling en droogstandsmineralen (Vital Dry). Bij de bereiding van het droogstandsrantsoen wordt ook water meegemengd, omdat het percentage drogestof essentieel is voor hoge voeropname en om selectie te voorkomen. Op maandag, woensdag en vrijdag wordt het rantsoen voor de aankomende dagen gemengd, waarbij op vrijdag voor drie dagen wordt bereid. Dan gaat er ook Selko-TMR door om het voer lekker fris te houden. Aan alle rantsoenen wordt door Jan Aalderink, rundveespecialist bij ABZ Diervoeding, gerekend, niet alleen voor de droge koeien, maar ook voor het jongvee en de melkkoeien.

Ook de vruchtbaarheid krijgt de volle aandacht. Om de tochtigheid goed te registreren hebben de koeien een activiteitmeter om de hals. Emiel zet in op een korte tussenkalftijd. Op zijn bedrijf is deze 379 dagen. ‘Het is een must om de koeien binnen honderd dagen na het afkalven weer drachtig te hebben om grip te houden op de kosten en op de conditie van de koeien. Na het afkalven proberen we de energiebehoefte van de verse koe zo goed mogelijk in te vullen met een speciale startbrok. We hebben geen krachtvoerboxen; alle krachtvoerverstrekking vindt plaats in de melkstal en aan het voerhek, dus gecombineerd met het basisrantsoen.’

Jongvee

Een goede start van jongvee is de basis van het latere succes, vindt Emiel. Daarom krijgen de kalveren vanaf de herfst tot het voorjaar direct na de geboorte een jasje aan tot ze een week of zes oud zijn. ‘Zo blijft het kalf lekker warm. De voedingsenergie wordt omgezet in groei en gaat niet verloren aan warmteproductie’, licht Emiel toe. Vanaf dag 1 krijgen ze drie keer per dag melk. Deze frequentie is niet alleen om de groei te bevorderen, maar ook voor extra controle. Ook krijgen ze al gelijk de be- schikking over ruwvoer, krachtvoer en water. Tussen 4 en 12 weken staan de kalveren bij de drinkautomaat. Vanaf 6 weken krijgen ze in de voergoot onbeperkt basisrantsoen voor melkkoeien en veel schoon drinkwater.

‘Dit is een training om veel voer op te nemen, naast het gewone hooi en de brok. De kalveren ontwikkelen zich enorm op dit rantsoen. Vreters worden niet geboren, maar gemaakt’, aldus Emiel. De praktijk wijst dat ook uit. Emiel heeft onlangs de groei van zijn jongvee gemeten. Kalveren van 0 tot 3 maand groeien gemiddeld 932 gram per dag, die tussen de 3 en 12 maand groeien 1.036 gram per dag. Op gemiddeld 14 à 15 maanden worden de pinken voor het eerst geïnsemineerd. Emiel: ‘Wij houden van een goed ontwikkelde vaars en daarom beginnen we niet te vroeg. Op gemiddeld 25 maanden kalven de vaarzen voor het eerst. Een goed ontwikkelde vaars kan de productie na afkalven goed aan. De melkgevende vaarzen hebben we dan ook goed krachtvoer bijgevoerd. Daar zijn we niet te zuinig in geweest. De pinken zijn goed in conditie gebleven en we hebben weinig uitval gehad. Wanneer er te weinig eiwit in het rantsoen zit, met name aan het eind van de lactatie en bij het jongvee, dan slaat dat om in vervetting. Zit het niet in het voer, dan wordt dat gecorrigeerd.’

Ontwikkelingen

Emiel kiest bewust voor weidegang. ‘In de eerste plaats oogt het mooi. Maar het is ook een kostentechnische beslissing geweest. We hebben in de stal niet gekozen voor een emissiearme vloer, omdat daar een flinke investering voor nodig was. Weidegang is dan een logisch gevolg.’Het proces om de weidegang tot een succes te maken is nog in ontwikkeling. Vanaf dit jaar gaan ook de drachtige pinken naar buiten en wordt het jongvee getraind in het grazen, ter voorbereiding op de melkproductie. Daarnaast is het de bedoeling om aan het eind van het jaar 200 koeien te melken. ‘We hebben daarvoor alle koeien nodig. We kunnen nu nog niet selecteren en er moet zo weinig mogelijk uitvallen. Dat is de komende tijd belangrijk’, besluit Emiel.

• Ook Boerderij.nl heeft een artikel over melkveehouderij Abbink geschreven ‘Voerefficiëntie ook bij weidegang in beeld‘. Klik hier > om het artikel te lezen op de website van Boerderij.

Onderstaand een foto-overzicht van de bedrijfsreportage bij melkveehouderij Abbink: