De afname van conditie (Body Condition Score, BCS) op de rug van de koeien is sterk gerelateerd aan het vetkussen in de klauw. Voer verse koeien in de 1e 100 dagen van de lactatie daarom vooral energie om de afname van conditie zoveel mogelijk te beperken. Manage de BCS van alle koeien want vervetting van de oudmelkte koeien nu geeft de grootste problemen met verse koeien straks.
BCS gevolg van negatieve of positieve energiebalans
De melkproductie bepaalt voor een groot deel de energiebehoefte van een koe. 6 à 8 weken na kalven bereikt de energiebehoefte een maximum en daarna neemt het geleidelijk af. Het voeropnamevermogen van de koe kan niet aan deze snelle stijging van de energiebehoefte voldoen. De energie-opname blijft hierdoor de eerste weken achter bij de energiebehoefte. Op dat moment is de energiebalans van de koe negatief. Ze maakt gebruik van haar vetreserves om het energietekort te overbruggen. Hierdoor neemt de conditie van de koe af. Verderop in de lactatie is de voeropnamecapaciteit weer hoger waardoor de lichaamsreserves worden opgebouwd.
Dikte vetkussen belangrijk
De dikte van het vetkussen kan variëren van 0,3 tot wel 2 centimeter. Dit vetkussen vangt schokken op en zorgt voor een goede verdeling van de druk op elke klauw. Het vetkussen stimuleert indirect de aanmaak van de klauwzool en hoorn. Bij een energietekort gebruiken koeien ook het vet van het vetkussen in de klauw. Koeien met een lagere conditie hebben daarom ook een dunner vetkussen. Elke verse koe verliest conditie, de kunst is om dit conditieverlies zoveel mogelijk te beperken.
Conditie van in de zomer kalvende koeien
Koeien die kalven in de zomer hebben een extra groot risico om te snel en te veel conditie te verliezen na het afkalven als gevolg van een te lage opname droge stof. Een hoge luchtvochtigheid, hoge temperaturen buiten of in de stal en onvoldoende aanbod van smakelijk en fris ruwvoer zijn belangrijke risico factoren. Waar u nu al op kunt sturen is de conditie in de laatste 100 dagen van de lactatie. Ga koeien na 200 dagen lactatie heel strak volgens de krachtvoertabel brok verstrekken. Dit bespaart krachtvoer en voorkomt vervetting in de laatste 100 dagen van de lactatie. Koeien gaan dan met de juiste conditie droog en dat stimuleert de voeropname rond afkalven later.
Manage de BCS!
Om koe (en klauwen) gezond te houden is het belangrijk om de conditiescore te managen door de lactatie heen. Een te ruime conditie tijdens de droogstand en/ of veel conditieverlies tijdens de eerste 60 dagen in lactatie zorgen voor problemen. Vette koeien hebben bijvoorbeeld een grotere kans op slepende melkziekte, melkziekte, lebmaagverplaatsingen en allerlei ontstekingsreacties zoals een ernstige uier- of baarmoederontsteking. De oorzaak is dat vette koeien rond het afkalven minder voer opnemen dan koeien met een normale conditiescore. Koeien die in een te magere of vette conditie afkalven produceren ook minder in de daaropvolgende lactatie.
Conditiescore (BCS) 1 t/m 5
De conditiescore (BCS) zegt iets over de vetreserves van een koe. Het wordt gemeten van 1 tot 5 waarbij een koe met een score 1 mager is en een score 5 vet. Een score van 3 tot 3.5 is een perfecte conditie voor een koe bij droogzetten en bij afkalven. Voor het scoren van de conditie wordt vooral gekeken naar de vulling van de koekoeksgaten en de bedekking van de zitbeenderen en lendenwervels. De rugwervels, het heupbeen en de ribben worden ook meegenomen.
Vooral aan het begin van de lactatie is het belangrijk om de conditiescore van uw koeien van week tot week in de gaten te houden. Het verlies van conditie mag aan het begin van de lactatie niet meer dan één punt zijn. Wanneer dit wel gebeurt, kunnen de koeien problemen krijgen met de gezondheid en vruchtbaarheid. Rond afkalven moet de koe een score van 3 tot 3.5 te hebben. Tijdens de droogstand moet zowel een toename als een afname van conditie voorkomen worden.
Tips van ABZ Diervoeding:
- Scoor de droge koeien, verse koeien en de koeien die de binnen 100 dagen moeten worden drooggezet eventueel samen met uw rundveespecialist.
- Pas eventueel de krachtvoergift aan op basis van de BCS bij droogzetten. Bouw bijvoorbeeld minder snel af tot de juiste BCS is bereikt.
- Zet koeien die te vet dreigen te worden eventueel eerder droog. Op een juist uitgebalanceerd droogstandsrantsoen zal de conditie gelijk blijven. Op een (te) hoog basisrantsoen neemt de vervetting toe bij een koe met een te ruime conditie.
- Zorg bij uw verse koeien voor voldoende energie door te streven naar een maximale opname van het uitgebalanceerde rantsoen.
- Voer voldoende kg’s krachtvoer aanvullend op het basisrantsoen. Let erop dat door wachttijden of onvoldoende aanbod van voer aan het voerhek of in de weide er ‘maaltijden’ worden overgeslagen. Probeer direct na het binnenkomen van de melkcontrole uitslag de individuele krachtvoergift aan te passen. Wanneer u hier gebruik van maakt, stem dit dan af met
- uw rundveespecialist.
- Pas melkvoer tabellen in uw managementsysteem tijdig aan.
- Let op bij het voeren van bijproducten. Wanneer deze in of uit het rantsoen gaan heeft direct gevolgen voor de geadviseerde krachtvoergift. Dit is het grootst bij de wat drogere bijproducten zoals Corngold.
- Kalibreer uw krachtvoersysteem regelmatig.
Advies & informatie over de BCS van uw koeien
Wilt u advies over de conditie van uw koeien? Wij helpen u graag!
Contact opnemen >