Goed voer mengen van A tot Z. Dát is waar ABZ Diervoeding met u aan wil werken. Wanneer u een voermengwagen gebruikt, is deze machine het hart van uw bedrijf. Van het snijvlak aan de kuil tot aan het voerhek zijn er meerdere kritische of juist succesfactoren. Wees kritisch op uw voermengsel en blijf werken aan verbetering. Het mooie is: u kunt zelf uw voermengsel beoordelen aan de hand van koe- en voersignalen.
Voorkom voerselectie
Het belangrijkste punt bij goed voer mengen is het voorkomen van voerselectie door de koe. Voerselectie is funest voor de gezondheid en productie van iedere individuele koe. Het uitselecteren of juist het ontbreken van fijne voerdeeltjes in het voermengsel brengt het rantsoen uit balans. Dit zorgt vervolgens voor problemen zoals bijvoorbeeld ketose bij verse koeien, witte lijnontsteking en vervetting. Groot voordeel van een rantsoen waarin alle voerdeeltjes goed aan elkaar zijn gehecht, is de constante productie en de toename van rust in de koppel. Door het ontbreken van zoekgedrag is er meer tijd voor liggend herkauwen.
Maak gebruik van onze schudbox
Juist nu er in veel rantsoenen erg droge snijmaïs wordt gevoerd is het van groot belang om uw voermengsel te controleren en de kans op voerselectie minimaal me maken. Bij de zetmeelarme maïs wordt het basisrantsoen vaak gecorrigeerd met extra zetmeel. Dit maakt het risico op voerselectie nog groter. De schudbox bootst de koe na en geeft een objectief oordeel van uw mengproces.
4 fracties uit de schudbox
De schudbox kan helpen om de menging van het rantsoen te beoordelen. Met de schudbox kan het rantsoen opgedeeld worden in vier fracties op basis van deeltjes lengte. Allereerst zeggen de vier fracties iets over de deeltjeslengte en de hechting van de voerdeeltjes in het rantsoen. Het streven is om zoveel mogelijk voerdeeltjes in de middelste twee zeven over te houden. Alle lange delen die in de bovenste zeef blijven hangen, zijn makkelijk uit te selecteren voor koeien. Als dit smakelijk voer is, dan zullen de koeien dit als eerste opeten en als het minder smakelijk is blijft deze fractie in de voergoot liggen.
Schudbox bootst de koe na
De middelste twee zeven bevatten voer dat allemaal ongeveer eenzelfde deeltjesgrootte heeft en wat een koe niet kan uitselecteren. In de laatste fractie willen we ook zo min mogelijk voerdeeltjes terugvinden. Met de schudbox boots je eigenlijk een koe na die met zijn neus door het voer roert. Wanneer er veel voerdeeltjes in de onderste zeef zitten, geeft dat aan dat koeien makkelijk dit krachtvoer uit het rantsoen kunnen selecteren. Het is juist de bedoeling dat deze krachtvoerdeeltjes aan de ruwvoerdeeltjes blijven plakken.
Goed gemengd?
Daarnaast kun je de schudbox ook gebruiken om te kijken of het rantsoen wel lang genoeg gemengd wordt en of over de gehele voergang hetzelfde voermengsel ligt. Daarvoor neem je op drie plekken verspreid over de voergang een monster en deze zeef je uit. De vier fracties worden nauwkeurig gewogen en dienen in alle drie de monsters even groot te zijn. Is dit niet het geval, dan is het rantsoen niet goed genoeg gemengd.
Wijkt het restvoer af?
Tenslotte is het goed om te controleren of het restvoer nog steeds hetzelfde is als het pas gemengde rantsoen. Door beiden uit te zeven en te wegen krijg je een beeld van de verschillen. Uiteindelijk willen we koeien de hele dag door hetzelfde rantsoen aanbieden. Zoals u ziet gebruiken wij de schudbox om uw voermengproces op drie verschillende manieren te beoordelen. Maak gebruik van onze expertise juist nu de kans op voerselectie erg groot is.
Meer over voerselectie m.b.v. koesignalen
Zoek- of graasgedrag?
Van nature zijn geiten zoekers en koeien grazers. Ziet u bij uw koeien zoek- of graasgedrag aan het voerhek? Bij zoekgedrag proberen koeien voerdeeltjes uit het mengsel te zoeken en ontstaan zoekgaten. Telkens gaan koeien bij het aanschuiven van het voer opnieuw zoeken waardoor er meer onrust in de koppel is. Bij graasgedrag nemen koeien flinke maaltijden in korte tijd en wordt van boven naar beneden aan het voerhek gevreten. Er ontstaat een dijk voor het voerhek.
Hebben uw koeien schone neuzen
Kijk goed naar de neuzen van de koeien die aan het vreten zijn. Wanneer vooral de krachtvoerdeeltjes goed plakken aan het ruwvoer zullen de neuzen van de koeien schoon blijven. Zijn er koeien aan het selecteren? Ze verraden zich door hun vieze en stoffige neuzen. Op de onderstaande foto ziet u een voorbeeld: de rechter koe kan duidelijk krachtvoerdeeltjes selecteren uit het voermengsel.
Voerbal
Maak direct na het voeren een bal van het voermengsel. Lukt het u om een bal te maken die op uw vlakke hand iets uit elkaar veert? Dan weet u dat de hechting van de voerdeeltjes in het voermengsel voldoende is. Dat de bal op uw vlakke hand iets uit elkaar veert, geeft tegelijkertijd aan dat er in het rantsoen voldoende structuur zit.
Restvoer
Bij goed voer mengen is het verschil tussen de voerrest en het vers voermengsel minimaal. Bekijk de voerrest en het voermengsel en let op de kleur en samenstelling. Bij scherp drogend weer is dit natuurlijk lastiger, omdat het voermengsel dan gedurende de dag wat uitdroogt.
Managementzeef
Steeds meer melkveehouders zeven zelf de mest van de koeien met de driedelige mestzeef en gebruiken onze 3VA-score voor het sturen van het rantsoen. De grove of bovenste zeef noemen wij ook wel de managementzeef. Is de zeefrest uit de grove zeef te groot, dan kan dat duiden op fouten in het (voer) management. Er is dan vaak sprake van te weinig structuur in het rantsoen en/ of voerselectie. Ook kan de gebruikte structuurbron of moeilijk verteerbare graskuil te weinig gesneden zijn door te krappe mengtijd of het ontbreken van goed werkende messen in de voermengwagen.
‘Is de zeefrest uit de grove zeef te groot, dan kan dat duiden op fouten in het (voer)management’.
Pensvulling
Naast het mestzeven is de uiterlijke beoordeling van de mest van de koeien natuurlijk ook al zinvol. Ziet u veel verschil in mestdikte tussen koeien in hetzelfde lactatiestadium? Dan is vaak het opgenomen rantsoen ook verschillend. Hetzelfde geldt voor de pensvulling. Ongeacht de hoeveelheid voerrest of voertijd moet deze 24/7 score 4 (schaal 1 t/m 5) zijn. Bij een te lage pensvulling ziet u ‘de gevarendriehoek’.
(Extra) water
Om voerselectie te verminderen is het van belang een droge stof gehalte van het voermengsel aan te houden van 35 – 38%. Eventueel kunt u dit realiseren door het toevoegen van water aan uw voermengsel. Let op dat vooral bij scherp drogend weer het droge stof gehalte van het opgenomen rantsoen zomaar een paar procent hoger kan zijn dan berekent of verstrekt. Juist in de zomer met oplopende temperaturen kan een rantsoen met toegevoegd water erg snel gaan broeien. Op dat moment is het verstandig om juist de hoeveelheid water te verhogen en Selko-TMR te gebruiken als broeiremmer (2 liter per ton voermengsel). In een vochtiger voemengsel zit minder zuurstof waardoor gisten minder snel tot ontwikkeling komen.
Goed voeren van A tot Z/ dat loont
Aan de hand van uw bevindingen kunt u uw rantsoen en mengproces aanpassen. In de praktijk blijkt dat op elk bedrijf weer andere aanpassingen nodig zijn. Dit is afhankelijk van de aard van het rantsoen, maar ook van het type voermengwagen en manier van in- en uitkuilen. Uiteraard willen wij u met raad en daad terzijde staan.
Heeft u vragen over voerselectie?
Neem gerust contact met ons op. Wij helpen u graag!
Team rundvee