Worminfecties vormen een veelvoorkomend gezondheidsprobleem bij pluimvee en kunnen aanzienlijke gevolgen hebben op het gedrag en prestaties van de kippen. Daarnaast worden de kippen vatbaarder voor andere ziektes, doordat de algemene weerstand aangetast word. Effectieve preventie, monitoring en behandeling van worminfecties zijn hierdoor belangrijk voor een optimale gezondheid en prestaties van uw kippen, zodat u niet voor verrassingen komt te staan.
Soorten wormen
Bij commercieel gehouden pluimvee spelen de grote en kleine spoelworm, haarworm en de grote en kleine lintworm een belangrijk rol als we het hebben over worminfecties. De uitdaging ligt vooral bij de pluimveehouderijen waarbij de dieren en mest lang in de stal aanwezig zijn.
Nematoden en Cestoden
De wormen die voorkomen bij kippen zijn onder te verdelen in 2 groepen, de nematoden en de cestoden. De Nematoden zijn rondwormen zoals de grote en kleine spoelworm en de haarwormen. Nematoden hebben een directe ontwikkelingscyclus, dat wil zeggen dat er geen tussengastheer nodig is om zich voort te kunnen planten. De cestoden zijn de platwormen zoals de lintworm. Cestoden hebben een indirecte ontwikkelingscyclus. De ontwikkeling van lintwormen is dus afhankelijk van tussengastheren zoals kevers en vliegen.
Grote spoelwormen
De grote spoelworm komt vooral voor in de eerste deel van de dunne darm. Spoelwormen produceren enorm veel eieren en de infectieuze eieren blijven maandenlang in het strooisel aanwezig. Hoewel er geen tussengastheer nodig is voor de ontwikkeling van spoelwormen, kunnen slakken, kevers en regenwormen deze parasieten wel overdragen. De kippen kunnen de eieren ook zelf opnemen via het strooisel. De larven van de grote spoelworm penetreren de darmwand voor hun ontwikkeling met alle gevolgen van dien.
Kleine spoelwormen
De kleine spoelworm kun je vaak vinden in de uiteindes van de blinde darmen. De larven van de kleine spoelworm penetreren de darmwand niet, maar ze zullen zich gedurende de eerste 12 dagen van een infectie wel aan het darmslijmvlies hechten. De kleine spoelworm kan een tussengastheer zijn voor Blackhead (Histamonas).
Haarwormen
Haarwormen kunnen aanzienlijke schade aan de darmen veroorzaken doordat ze zich vasthechten aan het darmslijmvlies. Hoewel deze wormen zich door de hele darm kunnen verspreiden, zijn beschadigingen met name zichtbaar in de dunne darm en blinde darmen. Nadat de wormeieren zijn uitgescheiden, ondergaan ze een snelle rijping om besmettelijk te worden. Deze snelle ontwikkeling resulteert in een snel toenemende infectiedruk. Daarom wordt bij een infectie met deze wormen geadviseerd om zelfs bij een lage besmetting te behandelen, of op zijn minst de dieren nauwlettend in de gaten te houden.
Lintwormen
Lintwormen vind je ook vooral in de eerste deel van de dunne darm. De eitjes worden niet individueel uitgescheiden, maar als zogenoemde proglottiden. Dit zijn segmenten van de worm die gevuld met eitjes afgestoten worden. De tussengastheren nemen de proglottiden op waar vervolgens de larve in het maagdarmkanaal van de tussengastheer uit het eitje komt. Deze larve ontwikkelt zich tot cystercoid en blijft in het lichaam van de tussengastheer totdat deze opgenomen wordt door de eindgastheer. Lintwormen hechten zich met de kop vast aan het darmslijmvlies. Hierdoor kunnen ze schade aan de darm veroorzaken en daarmee een opening creëren voor andere ziekteverwekkers. Omdat lintwormen een indirecte cyclus hebben is het in dit geval belangrijk niet alleen de worminfectie zelf te behandelen, maar ook maatregelen te nemen waarmee de tussengastheren, zoals de tempexkever en vliegen, bestreden worden.
Monitoren van de wormdruk
De wormdruk kun je op verschillende manieren monitoren. Dit kan door het insturen van mestmonsters voor EPG onderzoek of door het verrichten van sectie. Het voordeel van mestmonsters is dat je van veel dieren (minimaal 40 x hoofddarmmest en 20 x blindedarmmest) de worminfectie kan onderzoeken, echter, alleen onderzoek via mestmonsters is niet voldoende. Dit komt omdat je met deze methode geen inzicht krijgt over de infectie met lintworm. Om te constateren of er lintworm aanwezig is bij uw kippen moet er sectie verricht worden.
Een worminfectie kan u enorm verrassen. In praktijkomstandigheden is bekend dat een wormbesmetting één op één grote invloed heeft op verminderde darmgezondheid en weerstandsverlaging bij de kippen. Om dit te voorkomen is het belangrijk om de wormdruk gedurende de ronde te blijven monitoren.
Behandeling van wormen
Behandeling van wormen kan na een attest van uw dierenarts via het voer. Het behandelen van wormen kan ook via het drinkwater, hier zijn verschillende middelen voor. Neem voor een behandelplan van wormeninfecties contact op met uw dierenarts en/ of uw pluimveespecialist. Een bijkomend voordeel van het tijdig behandelen van een worminfectie is dat de reactie op het ontwormen minder groot is. Na het ontwormen in het belangrijk dat u de darmen van de kippen even extra ondersteund zodat ze zich optimaal kan herstellen en optimaal kan blijven presteren.
- Wilt u meer lezen over worminfecties bij pluimvee behandelen? Klik hier >
- Wilt u meer lezen over beschikbare wormmiddelen bij pluimvee? Klik hier >
Heeft u vragen over de wormdruk bij u in de stal?
Wij helpen u graag!
Team vleespluimvee >