Er is niks mooiers dan een jong koppel hennen wat mooi in de veren zit. Graag leggen wij u uit wat veerschade is, waarom een strak verenpak niet alleen mooi, maar ook heel belangrijk is en hoe veerschade voorkomen kan worden.

Een strak verenpak

Het verenkleed: de trots van elke leghen

Wat is veerschade?

Veerschade is het beschadigen en/ of loslaten van het verenpak. Beschadiging van het verenpak ontstaat door de omgeving. Dit kan verooorzaakt worden door het huisvestingssyteem, maar ook door pikschade door soortgenoten of zelfs door zichzelf. Voorbeelden van beschadigingen zijn: staartsabbelen, kale koppen, pluizige of kale staartbasis en schade aan flanken.

Pikgedrag is altijd aanwezig en dient normaal gesproken om de rangorde te bepalen in een koppel. Normaal is dat vrij onschadelijk. Dit natuurlijke pikgedrag kan kwalijke vormen aannemen onder invloed van stress. Onrust, worminfecties, bloedluizen, Clostridium, darmontsteking, in productie komen, stalbezetting, stalklimaat en andere management maatregelen, zijn allemaal factoren die stress kunnen veroorzaken. Het loslaten van het verenpak is meestal het gevolg van een combinatie van meerdere (stress) factoren waaronder: selectieve opname, disbalans, tekorten aan nutriënten door diverse oorzaken, omgevingsfactoren, klimaat etc. Tekenen van een achteruitgang van het verenpak zijn: nek rui, veeruitval en ruw in de veren.

Waarom is bevedering belangrijk?

Bevedering heeft naast het bewaren van evenwicht en fladderen twee belangrijke functies:

• Het verenpak reguleert de lichaamstemperatuur, en
• het is een beschermende laag voor de huid.

De regulering van de lichaamstemperatuur kost energie. Een leghen met een verslechterd verenpak gaat deze energie compenseren door een hogere voeropname en/ óf door in te teren op reserves. Bij een slecht verenpak kan de voeropname oplopen met meerdere grammen per dier per dag. Zeker nu steeds meer stallen naar wintergartens en vrije uitloop gaan.

Wanneer het verenpak verslechterd, wordt de huid zichtbaar door het verenpak. Dit kan aanstekelijk werken voor een kip om op te pikken. Zo kunnen huidwondjes ontstaan. Deze huidwondjes kunnen leiden tot infecties door bijvoorbeeld Coli, met verhoogde uitval tot gevolg. Wanneer de cloaca zichtbaar wordt, is de kans groter op cloacapikken. Dit gebeurt met name na het leggen van een ei.

Voorkomen van veerschade door voer

Het in productie komen van een leghen is een stressvolle periode. Wat voer betreft is het belangrijk om de hen een positieve balans in nutriënten te geven. Dit is te zien aan een stijging in lichaamsgewicht en eigewicht. Een goede voeropname in combinatie met een verteerbaar eiwitrijk voer draagt hieraan bij. Verteerbaar eiwit is eiwit waar een leghen écht wat mee kan. Het achterblijven van, met name onverteerbaar eiwit, geeft meer risico’s van een disbalans, met als gevolg overmatige aanwezigheid van Clostridium in de twaalfvingerige darm.

Een tekort aan aminozuren en/ of mineralen kan leiden tot ‘voedselzoekgedrag’. Dit gedrag kan leiden tot verenpikken. Voor een goed verenpakket is het van belang dat het aminozurenpatroon zo compleet mogelijk is. Naast de essentiële aminozuren zijn ook de niet essentiële zwavelhoudende aminozuren van belang en daarvoor is de grondstofkeuze in het voer zeer belangrijk.
De luxe voerlijnen bij ABZ Diervoeding bevatten extra vitaminen en mineralen. Bij scherpe voeropnames komt een leghen toch aan zijn mineraalbehoefte. Bovendien is een deel van de spoorelementen organisch gebonden wat zorgt voor een hogere benutting. Vezelrijke voeders geven extra verzadiging en stimuleren de verteerbaarheid van het voer. Daarnaast verlaagt het de passagesnelheid in de spiermaag. Onze startvoeders en luxere voerlijnen hebben standaard een paar procent haver en gerst. Daarnaast heeft zonnebloemschroot ook een hoge vezelfractie.

De luxe voerlijnen bij ABZ Diervoeding bevatten extra vitaminen en mineralen. Bij scherpe voeropnames komt een leghen toch aan zijn mineraalbehoefte. Bovendien zijn een deel van de spoorelementen organisch gebonden wat zorgt voor een hogere benutting. Vezelrijke voeders geven extra verzadiging en stimuleren de verteerbaarheid van het voer. Daarnaast verlaagt het de passagesnelheid in de spiermaag. Onze startvoeders en luxere voerlijnen hebben standaard een paar procent haver en gerst. Daarnaast heeft zonnebloemschroot ook een hoge vezelfractie.

Beperken van veerschade

Mochten er door omstandigheden toch veerschade ontstaan, dan zijn er een aantal maatregelen toe te passen. Bij ABZ zijn twee toevoegingen beschikbaar die het dier helpen bij veerschade:

Het is mogelijk om ABZ SkinFit in te zetten, wat het dier ondersteunt bij de genezing van huid- en cloacawondjes. Daarnaast zijn er combinatieproducten beschikbaar die een bredere ondersteuning aan het dier geven en extra bijdragen aan de algehele gezondheid in stresssituaties. Ook producten met Magnesium kunnen daarbij helpen. Magnesium kan het dier wat rustiger maken, waardoor het minder negatieve effecten van stress heeft. Ook voldoende natrium in het voer draagt hieraan bij.

Een leghen is extreem gevoelig voor licht. Het dimmen van licht is een effectief middel om stress in een koppel te beperken. In stalcomputers is het meestal mogelijk om lichtpunten in te stellen waarbij alleen ‘s middags extra gedimd wordt. De hoeveelheid buitennesteieren wordt dan ook onder controle gehouden.

De tweede helft van de dag is de meest risicovolle periode. De hen heeft haar ei gelegd en de kans op verveling neemt toe. Het creëren van schuilmogelijkheden zorgt dat de mindere hennen zich kunnen verstoppen. Dit kan door de verlichting onder en/ of in het systeem ‘s middags uit te schakelen. Verlichting in het systeem uitzetten werkt in sommige gevallen ook positief tegen cloacapikken.

Met het houden van onbehandelde hennen is verrijking een belangrijk aandachtspunt geworden. Door pikstenen en gasbetonblokken in de stal te plaatsen slijt de snavel van een leghen. Om de hen bezig te houden kan luzerne, graanstrooisystemen en andere verrijkingen ingezet worden. Plotseling extra luzerne verbruik kan een indicatie zijn dat er iets speelt.

Heeft u vragen over bevedering bij uw leghennen?

Neem dan contact op met één van onze pluimveespecialisten.