Ontwikkelingen in de voedselproductie in de tijd
Tientallen jaren was in de Nederlandse landbouw de focus gericht op het produceren van goed en goedkoop voedsel. Politieke redenen speelden hierbij een rol, maar ook de forse bijdrage aan de betalingsbalans was belangrijk. Voedsel produceren en exporteren: de Nederlandse land- en tuinbouw realiseerde wereldwijd naam en faam. Europese subsidies en regelgeving ondersteunden deze ontwikkeling.
Later kregen andere aspecten een steeds belangrijkere rol. De overheid en de consument kregen invloed vanuit regelgeving of vanuit de markt impact op de wijze waarop de Nederlandse landbouw het voedsel produceerde. Naast sturing op volume (melkquota, dierrechten) nam de aandacht voor milieu, dierwelzijn en duurzaamheid toe. Schaalvergroting was veelal de oplossing voor kostprijsstijging of kostprijsbehoud. De laatste jaren echter komen marktconcepten snel op.
Opkomst marktconcepten
In de kern zijn marktconcepten niet anders dan productiesystemen die invulling geven aan specifieke wensen, maar altijd met de focus zijn op:
- het dier (via bijvoorbeeld aanvullende welzijnseisen, uitloop of weidegang)
- de bodem/omgeving (mest, milieu, uitstoot, duurzaamheid, kringloopwijzer)
- de ondernemer (regelgeving, attitude, skyboxen).
In alle sectoren, pluimvee-, varkens- en rundveehouderij, is deze opdeling herkenbaar.
Het aandeel van marktconcepten in vermarkting van landbouwproducten neemt de laatste jaren steeds verder toe:
Marktconcepten; niet universeel en wat brengt het u als veehouder?
Marktconcepten leiden altijd tot een focus op bepaalde deelterreinen zoals bijvoorbeeld diergezondheid of regionale productie. In de kern zijn concepten daardoor vaak tegenstrijdig of zelfs conflicterend. Grote vraagstukken zoals het wereldvoedselvraagstuk worden niet opgelost door concepten. Er zijn ook vaak nog veel vragen, concepten zijn continu in ontwikkeling. Immers: wat zijn redelijke eisen op het gebied van welzijn, wat vraagt de consument echt en wat is haalbaar in de praktijk?
Concepten zijn vaak vernieuwend en innovatief. Dit mag zonder meer als positief punt benoemd worden, omdat het concurreren op alleen kostprijs op de lange termijn waarschijnlijk onvoldoende perspectief biedt voor alle veehouders.
Het realiseren van toegevoegde waarde (meer opbrengsten dan alleen de meerkosten die vergoed worden) is echter een must. Daarnaast is voedsel een punt van “beleving” geworden voor de gemiddelde consument.
Voor u als ondernemer zijn een aantal zaken van belang:
Past een concept bij uw type bedrijf? Denk hierbij aan omvang, ligging, structuur of opzet.
- Welke investeringen zijn nodig, en kan ik die snel genoeg terugverdienen? Immers: concepten zijn dynamisch ten aanzien van de eisen, hierdoor is de maximale terugverdientijd relatief kort.
- Waar staat u als ondernemer; wat past bij u en uw visie op voedselproductie?
Let wel, concepten zijn niet de enige oplossing voor verbetering van uw inkomen.
‘De verschillen in inkomen tussen bedrijven zijn en blijven groter dan verschillen tussen bedrijven met of zonder concept!’
De rol van ABZ Diervoeding bij marktconcepten
Onze rol is in eerste instant beperkt tot het faciliteren van behoeften en ontwikkelingen in de markt. Als voorbeeld kan hierbij VLOG genoemd worden. VLOG staat voor een Duits keurmerk voor certificering. ABZ Diervoeding heeft hierop ingespeeld door haar productielocatie in Nijkerk in te zetten als enige locatie waar VLOG-waardige voeders geproduceerd worden. De eisen ten aanzien van versleping zijn erg streng. Om een voorbeeld te geven: in VLOG-waardige voeders mag maximaal 0,9% GMO voorkomen (ten gevolge van onvoorzien of technisch onvermijdbare sporen). In voer met 5% sojaschroot mag hierdoor in een charge van 6 ton maximaal 2,7 kg sojaschroot van de voorgaande geproduceerde charge terechtkomen. De rekensom 5% x 0,9% x 6.000 kg = 2,7 kg, laat dit zien.
De investeringen van de afgelopen jaren in meerdere van onze fabrieken hebben het mogelijk gemaakt om klanten uit diverse locaties te beleveren. Dit is een duidelijke plus gebleken. Wij verwachten dat de ontwikkeling van VLOG–voeders, nu naast legpluimvee ook in opkomst in de melkveehouderij, sterk zal doorzetten. Naast VLOG komen er mogelijk ook nadrukkelijk andere programma’s (bijv. Europese grondstoffen, biologisch) die aandacht zullen vragen.
Als ABZ Diervoeding zullen wij ons uiterste best doen om op de steeds veranderende kaders in te spelen. Wij faciliteren u hierbij graag van het juiste voer met het juiste advies. Met vijf productielocaties verspreid over het hele land hebben wij daarvoor prima faciliteiten. Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met uw sectorspecialist.