In 2018 heeft elk melkveebedrijf te maken met fosfaatrechten. Dit heeft grote invloed op het management op melkveebedrijven. Inmiddels heeft bijna iedereen duidelijk hoeveel kg fosfaat hij dit jaar mag produceren. Tijd om goed na te denken hoe u met deze fosfaatrechten het meeste geld kunt verdienen.
Melkproductie per koe
Stel dat een bedrijf 5.000 kg fosfaatrechten heeft. Deze kunnen gebruikt worden voor het houden van melkvee of jongvee. Voor kalveren is 9,6 kg fosfaat nodig, voor pinken 21,9 kg fosfaat en voor de melkkoeien hangt het af van de melkproductie per koe. Zie onderstaande tabel:
| Melkproductie in kg melk per koe per jaar |
Fosfaatexcretie (kg) |
| 6.875 – 7.124 | 37,7 |
| 7.125 – 7.374 | 38,4 |
| 7.375 – 7.624 | 39,1 |
| 7.625 – 7.874 | 39,8 |
| 7.875 – 8.124 | 40,6 |
| 8.125 – 8.374 | 41,3 |
| 8.375 – 8.624 | 42,0 |
| 8.625 – 8.874 | 42,7 |
| 8.875 – 9.124 | 43,5 |
| 9.125 – 9.374 | 44,2 |
| 9.375 – 9.624 | 44,9 |
| 9.625 – 9.874 | 45,6 |
| 9.875 – 10.124 | 46,4 |
| 10.125 – 10.374 | 47,1 |
| 10.375 – 10.624 | 47,8 |
| > 10.624 | 49,3 |
Bepaal uw plan
U kunt dus kiezen of u uw fosfaatrechten gebruikt voor het houden van jongvee, voor het houden van veel koeien met een lagere melkproductie of voor het houden van minder koeien met een hogere melkproductie. Bepaal uw plan en bereken wat voor uw bedrijf optimaal is. Dit zal voor een extensief bedrijf met ruimte in de stal anders zijn dan voor een bedrijf dat ruwvoer aankoopt. De eerste helft van het jaar 5 koeien te veel, betekent dat er in de tweede helft van het jaar 10 koeien weg moeten. Maak gebruik van een goede fosfaatplanner om een planning te maken van uw dieraantallen. Uw rundveespecialist kan u hierbij helpen.
Optimaliseer jongveebezetting
Hoeveel jongvee heeft u nodig? Globaal geldt dat er bijna 3 stuks jongvee gehouden kunnen worden tegenover 1 melkkoe. Dit is het grote verschil met het melkquotum, voor jongvee zijn ook fosfaatrechten nodig. Hierdoor wordt jongvee opfok duurder.
Hoeveel jongvee u nodig heeft, hangt af van eventuele uitbreidingsplannen en het uitvalspercentage. We hebben te maken met levend vee, dus niet alles is te plannen. Wat was uw uitval in het verleden? Misschien kan dat nog wat beter worden. Wees wel reëel. Onze indruk is dat veel bedrijven nu te weinig jongvee aanhouden en straks alsnog moeten aankopen. Dat is jammer, want eigen jongvee is duur, maar vermindert de ziekte insleep. Te weinig jongvee betekent hoge opfokkosten en toch risico op ziekte insleep.
Wees scherp op vruchtbaarheid!
Er kunnen nu met fosfaatrechten ineens erg dure ‘kostgangers’ op uw bedrijf aanwezig zijn. Koeien die uitlopen, pinken die ouder worden dan 24 maanden en guste koeien waardoor extra jongvee nodig is. Goede vruchtbaarheidsresultaten zijn de sleutel in het maximaal benutten van de fosfaatruimte. Overweeg om vaker een drachtcontrole te laten uitvoeren, vaak zit je er dan ‘korter op’.
Focus op gehalten
Meer liters per koe geven een hogere fosfaatproductie per koe. Hogere gehalten niet. Door hogere gehalten kan er dus meer melkgeld binnenkomen zonder fosfaatrechten te kopen. Ook toeslagen die de diverse melkfabrieken geven voor kwaliteit, weidegang en duurzaamheid is extra melkgeld zonder gebruik van fosfaatruimte. Dit speelt een steeds grotere rol.
Overweeg aankoop rechten
Als rechten maximaal benut worden, is aankoop eerder rendabel. Aankoop is een goede overweging als de technische en financiële resultaten goed zijn.