Inmiddels heeft (bijna) iedere legpluimveehouder in Nederland wel één of meerdere koppels onbehandelde leghennen in de stal gehad. Heel veel van deze koppels zijn goed verlopen, maar in een aantal gevallen zijn er toch ook wel wat strubbelingen geweest. Eén van de problemen die we in de praktijk zijn tegen gekomen, zijn problemen met wateropname. De oorzaak hiervan is dat onbehandelde hennen in veel gevallen een andere manier van drinken hebben. Waar een behandelde hen ook met de punt van de snavel kan drinken en het water dan in de snavel loopt, kan een onbehandelde hen alleen met de zijkant van de snavel drinken.
Dit probleem kan heel fnuikend ontstaan. Aan het beeld van de koppel is dan in eerste instantie weinig te zien, omdat vrijwel alle hennen wel wat drinken. Een aantal hennen krijgt in een dergelijk geval net te weinig water binnen en begint langzaam achter te blijven. Dit resulteert in het niet in productie komen van deze dieren en zij belanden uiteindelijk in een soort vegetatieve toestand. Deze hennen blijven dan boven op het systeem zitten en worden bang. Op het moment dat er even ruimte komt, springen ze naar beneden om even wat te drinken en te eten, maar vaak worden ze ook dan weer veel te snel weggejaagd door goede hennen. Bijkomend probleem met dit soort koppels is dat dit probleem in eerste instantie niet eens opvalt. Doordat ze vaak ook extra met water knoeien, valt het niet op dat het werkelijke effectieve watergebruik te laag ligt. Dit resulteert soms in een (te) lage voeropname waardoor een op papier een normale water/voerverhouding ontstaat. Dit kan je extra op het verkeerde been zetten.
Belangrijke aandachtspunten om problemen met wateropname te voorkomen
Bij onbehandelde hennen zijn een aantal punten van belang om de wateropname goed te laten verlopen:
- De watervoorziening in de opfok en de leg moeten goed met elkaar overeenkomen. Vanaf 15 weken mag de hoogte van nippels gelijk zijn aan de hoogte van de nippels in de legstal. Als er in de legstal geen open water of lekbakjes zijn, moeten deze er in de opfok eigenlijk ook niet zijn.
- De ideale hoogte van de nippels kan voor onbehandelde hennen wat lager liggen dan bij behandelde. Dit komt doordat onbehandelde hennen veel met de zijkant van de snavel drinken. De meeste fabrikanten van volière systemen zitten rond de 48 cm hoogte. Voor een aantal hennen kan dat aan de hoge kant zijn. Dit is op te lossen door hier en daar een verhoging aan te brengen op het plateau onder de nippels, bijvoorbeeld door een (gasbeton)blok te plaatsen.
- Wel of geen lekbakjes blijft een discussie. Met lekbakjes zal het probleem met verdroging kleiner zijn, omdat moeilijk drinkende hennen daar dan makkelijk opneembaar water kunnen vinden. Voorwaarde is wel dat deze bakjes zo geplaatst zijn dat ze schoon blijven. Als dat niet het geval is, zal het risico op Coli en mycotoxine toenemen. Wel zien we in stallen met lekschaaltjes duidelijk minder vermorsing van water.
- Bij 360 graden nippels zal een hen die met de zijkant van de snavel drinkt makkelijker water op kunnen nemen.
- Zet de waterduk wat hoger, maar niet te hoog, want dan zal de tegendruk van het water de nippel weer sneller dicht drukken en juist minder water gaan geven voor moeilijk drinkende hennen.
Kijken naar wat de koppel doet, blijft het allerbelangrijkste! Zie je hennen die haastig langs de nippels rennen en overal even tegen de nippels tikken, dan is de kans groot dat er een probleem aan het ontstaan is. Als in dat geval de bovenstaande oplossingen niet kunnen of werken is er nog de mogelijkheid om wat open drinkwater te maken. Bijvoorbeeld door kuikendrinkbakjes aan de nippellijn te bevestigen.
Probeer ervoor te zorgen dat het doorgroeien van de snavels tot een minimum beperkt wordt. Wees niet te zuinig met pikstenen. Mochten gasbetonblokken en/ of Picksteinen te hard gaan, plaats er dan gerust ook eens een paar kalkzandsteenblokken tussen. Ook daar wordt op gepikt en geven veel slijtage aan de snavel.
Heeft u vragen over wateropname bij uw leghennen?
Neem dan contact op met één van onze pluimveespecialisten.