In 2018 zal het nieuwe ingrepenbesluit voor pluimvee van kracht gaan. Zo mogen de snavels van hennen vanaf dit moment niet meer behandeld worden. In de afgelopen periode hebben de stagiaires Carolien van Hooijdonk en Rudolf Dantuma bij ABZ Diervoeding een onderzoek uitgevoerd naar het houden van onbehandelde hennen. Hier is veel kennis opgedaan over het houden van onbehandelde hennen en er is een bedrijfsscan ontwikkeld.
Effecten van onbehandelde snavels
Het behandelen van de snavels gebeurt al decennia, maar waarom doen we het eigenlijk? Het weghalen van de punt van de snavel zorgt ervoor dat de hennen minder schade kunnen aanrichten bij hun soortgenoten wanneer er sprake is van verenpikkerij. Verenpikkerij komt vaak voor bij koppels leghennen, maar aangezien de schade door pikkerij op dit moment meestal meevalt, wordt het niet als een (groot) probleem gezien. Het is bekend dat hennen met onbehandelde snavels sneller kaal worden en ook dat er vaker sprake is van kannibalisme. Verenpikkerij start vaak op de rug en aan de basis van de staart bij de hennen. Pikkerij leidt tot een gedeeltelijk (of volledig) kale kip, met gevolgen voor dierwelzijn, technische prestaties en uiteraard negatieve financiële gevolgen voor de legpluimveehouder.
Zo nemen kale hennen tot 15 gram meer voer op in vergelijking met hennen die een volledig verenkleed hebben. Naast een hogere voeropname worden de legprestaties slechter en hebben kale hennen vaker verwondingen op de huid. Als gevolg van de verwondingen neemt de gevoeligheid van de hennen voor bepaalde ziektes zoals Coli en Salmonella toe. Verder is de uitval hoger wanneer er verenpikkerij plaatsvindt in de koppel. Deze gevolgen geven aan waarom het belangrijk is om het verenkleed in een optimale conditie te houden. Wij verwachten dat het verenkleed een belangrijke prestatieparameter wordt bij het houden van onbehandelde hennen.
Aangeleerd gedrag
Het probleem met verenpikkerij is dat wanneer een aantal hennen begint met pikken, steeds meer en uiteindelijk vrijwel alle hennen dit gedrag gaan vertonen. Dit wordt veroorzaakt door een sterke gedragsimitatie, die van nature bij elke kip voorkomt. De hennen kopiëren dus elkaars gedrag, de goede eigenschappen, maar helaas ook de slechte eigenschappen zoals onder meer verenpikkerij. Deze eigenschap van het imiteren van gedrag start al vanaf het uitkomen van het ei tot aan het eind van hun leven. Het is essentieel te voorkómen dat hennen beginnen met dit pikgedrag, zodat de hennen dit gedrag ook niet van elkaar kunnen overnemen. Dit laatste blijkt in de praktijk niet altijd eenvoudig. Dit is een grote uitdaging voor elke pluimveehouder. Verstandig is om niet alleen verenpikkerij te voorkomen, maar juist gewenst gedrag te stimuleren, zoals zandbaden en scharrelen.
Oorzaken van verenpikkerij
Verenpikkerij is een multifactorieel probleem, wat wil zeggen dat het gedrag door meerdere redenen kan worden veroorzaakt. De oorzaak ligt vaak bij een combinatie van factoren, zoals huisvesting, management, voeding, genetica, stress en gezondheid. Vooral stress is een factor die een rol speelt. Stress wordt veroorzaakt door combinaties van de andere voorgenoemde oorzaken. Factoren die stress kunnen veroorzaken zijn ziektedruk of juist het gebrek aan het kunnen uiten van een natuurlijke behoefte, zoals voldoende scharrelmogelijkheid. De afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan naar de oorzaken van verenpikkerij. Uit deze onderzoeken zijn een aantal oorzaken naar voren gekomen die verenpikgedrag kunnen opwekken. Desondanks zijn nog niet alle oorzaken van verenpikkerij bekend en daarmee is een eenduidige oplossing voor het voorkomen en verminderen van verenpikkerij nog niet bekend.
Bedrijfsscan
ABZ Diervoeding heeft een bedrijfsscan ontwikkeld, waarmee de situatie op het bedrijf wordt geanalyseerd. Hieruit komt een overzicht met bijbehorend advies, waarin staat hoe pluimveehouders zich het beste kunnen voorbereiden op het houden van hennen met een onbehandelde snavel. Het advies is gebaseerd op huisvesting, management en voeding, op basis van de huidige bedrijfssituatie. Met deze bedrijfsscan willen wij graag een bijdrage leveren in de weg naar het zo goed mogelijk houden van onbehandelde hennen.
Bent u geïnteresseerd in de bedrijfsscan? Vul het onderstaande formulier in: