2021: Een jaar van records in de wereld van granen

Highlights van het jaar 2021

Oude oogst 2020/21: Maïs begint een sterke rally omhoog

Het jaar 2021 begon met zorgen om een vertraagde Braziliaanse tweede maïsoogst. Het late moment van inzaaien zorgde ervoor dat het gewas in bloei stond tijdens de jaarlijkse droogteperiode, wat voor opbrengstderving zorgde. Tot overmaat van ramp volgde aan het eind van het groeiseizoen meerdere keren flinke vorst. Onderstaand figuur 1 laat zien hoe de oogstverwachting van de tweede maïsoogst zich ontwikkelde. Houd rekening met het gegeven dat instanties die oogstverwachtingen doen deze meestal trager aanpassen dan wat de markt in prijst

Maïsprijzen lagen lange tijd boven de tarweprijzen. De tarwebalans werd iets ruimer ingezet dan de maïsbalans. Het groeiseizoen van tarwe in Europa had een goede start. Na drie droge voorjaren ditmaal meer neerslag aan het begin van het seizoen. Ook het Zwarte Zeegebied leek veel tarwe te gaan produceren door goede regens en een groot ingezaaid areaal. De gevallen neerslag gaf ook de maïs in Europa een goede start van het groeiseizoen, waar het in de Verenigde Staten aan de droge kant was. Vooral de noordelijke staten hadden te maken met droogte, net als het zuiden van Canada. Of dit door ging zetten gedurende het hele groeiseizoen zorgde voor ondersteuning van de prijzen van tarwe en maïs. Naast de verschillende verwachtingen omtrent opbrengsten van nieuwe oogsten was er nog een reden waardoor de maïsprijzen op oude oogst niet konden zakken. Dat was de extreem goede vraag vanuit China welke in twee seizoenen steeg van 4 miljoen ton naar bijna 30 miljoen ton.

Nieuwe oogst 2021/22: Wereldwijde tarweoogst wordt snel afgewaardeerd

Na het einde van het groeiseizoen van tarwe werd duidelijk dat Noord Dakota en Canada met ernstige droogte kampten, wat flinke oogstverliezen onvermijdelijk maakte. In Canada werd ook echt gesproken van een misoogst. De productie kelderde van 35 miljoen ton in 2020/21 naar 21 miljoen ton 2021/22. Dit nieuws kwam geleidelijk aan binnen, waardoor er internationaal gezien niet meteen paniek was om de tarwebalans. Het had er alle schijn van dat Rusland en Europa topoogsten tegemoet gingen, wat elkaar kon compenseren. Rond de gerstoogst in Europa zijn er dan ook prijzen van rond de €200,- per ton gehandeldz. Een dip tussen beide pieken in bleek later. De tarweprijzen stegen namelijk na de oogstdip stabiel omhoog door een combinatie van factoren. Grootste aanjager van de prijsrally was de afwaardering van de Russische tarweoogst tijdens het augustus rapport van de USDA. Hier werd in een keer 12,5 miljoen ton (!) van de productie af gehaald door zogeheten ‘winterkill’. Onderstaand figuur 2 laat met zwarte omlijning zien hoe sterk de stijging was na dit ene rapport.

De afwaardering van de tarweoogst in Rusland, een gemiddelde oogst in de VS, een zwaar tegenvallende oogst in Canada en kwaliteitsproblemen en lagere gemiddelde opbrengsten in Europa dan verwacht deden de vlam in de pan slaan. De goede tarweoogst in Oekraïne kon de verliezen op andere plekken niet compenseren. Ondertussen werd duidelijk dat de maïsoogst in de VS erg goed ging worden, net als in de EU en Oekraïne. De tarwe haalde in het najaar de maïs in qua prijs, door de ruimer gezette opbrengsten en mindere vraag uit China naar maïs. De tarwe brak op de beurzen record na record. Ook fysiek werden historisch hoge prijzen betaald. Na de historische pieken zorgde nieuws over een recordoogst tarwe in Australië en goede oogst in Argentinië ervoor dat momenteel de prijzen weer een €30,- per ton onder de piek liggen.

Vooruitblik

Fondsen die commodities als een belegging zien maken net als in 2021 het jaar 2022 minder op fundamentele zaken gebaseerd dan eerder het geval was. Er is enorm veel geld in omloop wat er voor zorgt dat ook met commodities gespeculeerd wordt. Dit heeft impact op de markten, al blijven de fundamentele zaken bepalend. Op dit moment wordt qua granen gekeken naar de impact die La Niña gaat hebben op Zuid-Amerikaanse gewassen. De inzaai van de tweede maïsoogst in Brazilië lijkt dit jaar wel in de optimale periode plaats te vinden, wat een goede oogst waarschijnlijk maakt. Zorgen zijn er vooral om dure kunstmest en een eventuele oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Oekraïne is een van de belangrijkste graanexporteurs, ook richting China. De tarwe en maïsbalansen zijn nog steeds krap als we overgaan op de nieuwe oogst, wat de ogen doet richten naar de vraag naar granen. De vraag naar granen is tot nu toe bovengemiddeld goed. We hebben een goede maïsoogst in de VS nodig, alsmede goede tarweoogsten in India, China en de EU.

Naar prijsverwachting grondstoffen op korte termijn >